Tiểu thuyết: QUÁI NHÂN LÀNG NGỌC (phần 1)

MỘT.

  Mạnh Hoạt, chứ không phải là Mạnh Hoạch trong Tam Quốc Diễn Nghĩa, hồi   thứ chín mươi, Gia Cát Khổng Minh bảy lần bắt, bảy lần thả.

        Mạnh Hoạt, người xóm ngõ Ghen, Làng Ngọc. Một tay chơi nức tiếng vùng Kinh Bắc. Biết đủ ngón nghề cầm kỳ thi họa, đẹp giai, hát hay. Hắn lại biết làm cả thơ nữa. Những đêm đi giao lưu hát xướng ứng đối với các làng bên, có Mạnh Hoạt đi cùng, thế nào bọn quan họ làng Ngọc cũng được vẻ vang. Cái tục hát quan họ vùng Kinh Bắc có từ lâu đời, người ta hát nhiều vào dịp mùa xuân, hội hè đình đám. Nhiều khi giữa các làng quan họ còn tổ chức hát thi ngẫu hứng. Ví như bọn quan họ làng bên mà hát: “Ăn một miếng trầu/ Gặp đây ăn một miếng trầu/ Không ăn cầm lấy cho nhau vừa lòng…” Thì bọn quan họ làng kia phải biết hát đối lại cho xứng, tỉ như: “Khách đến chơi nhà/ Đốt than quạt nước pha trà mời người xơi/ Chén trà này quý vậy người ơi…” Thế cho nên trong bọn quan họ của các làng phải luôn có những người nhanh trí, sáng dạ, biết nhiều tích cổ, nhẩm luôn trong đầu ra thơ ra điệu cho cả bọn hát đối lại. Nếu không đối lại được, thua, dù chỉ là canh hát vui cửa đình hay là tại nhà một liền anh liền chị nào đó, thì cả bọn ra về và vẫn cứ ấm ức mãi. Phải tìm cách đối lại bài của làng bên, không thì thấy kém. Có lẽ cái tài làm thơ của Mạnh Hoạt được phát tiết từ những hôm đi hát hội như thế.

       Mạnh Hoạt sinh năm 1946, tuổi Tuất. Đến năm 1964, chiến tranh nổ ra ác liệt. Mỹ mang máy bay ra đánh phá miền bắc. Nhà nước ra lệnh tổng động viên, Mạnh Hoạt vừa tròn mười tám, sợ run như chó dấp nước. Chạy về nhà, nằm quay mặt vào tường rên rỉ: “Thế này thì con sắp phải đi vào chỗ chết rồi, còn gì là đời trai nữa u ơi.” Thế nhưng nằm đợi mãi cũng không thấy các ông xã đội mang lệnh nhập ngũ đến. Mà bên các nhà hàng xóm thì thỉnh thoảng lại thấy tiếng một bà mẹ rú lên: “ Ối giời cao đất dày ơi, người ta bắt con tôi vào chỗ một sống chín chết thế này thì tôi có sống được nữa không hả giời ơi đất ơi.” Nằm nghe mà rợn hết tóc gáy. Mẹ Mạnh Hoạt đi dò la trong làng ngoài xóm, về thầm thì vào tai con trai đang nằm ủ rũ: “May rồi con ơi. Nhà mình thành phần địa chủ, bác ruột mày vẫn trong Sài Gòn, lý lịch đen lắm. Không đủ tiêu chuẩn đi bộ đội đâu con ơi.” “Thật không u?” “ Tao nói dối mày làm gì. Đích thân tao vừa đến nhà ông Y bí thư hỏi, ông ấy bảo cho mày đi bộ đội, mày vào Nam, chưa kịp bắn phát súng nào có khi mày đã chạy sang bên kia rồi. Nhục xóm làng. Thôi ở nhà còn có chính quyền cai quản. Ông ấy nói thế đấy.” Nghe vậy, Mạnh Hoạt vùng dậy, tươi tỉnh như không. Hắn với lấy cái quần simili và cái áo sơ mi vải pô pơ lin trắng diện vào. Thanh niên cả xóm cả làng này ít thằng có bộ củ như thế. Mạnh Hoạt đến nhà em Lệ chơi.

        Lệ mười tám tuổi, bằng tuổi Mạnh Hoạt, nhà ở xóm Nam đầu làng. Lệ đẹp. Nàng có mái tóc dài óng ả buông đến tận gót chân. Đôi mắt bồ câu đen láy và đôi môi hồng hình trái tim cùng hàm răng rất đều rất trắng. Mỗi khi nàng cười thì trai cả làng chết đứng hết chứ không phải chỉ có mươi chàng. Nhưng đấy không phải là những điểm thu hút Mạnh Hoạt, cái thu hút Mạnh Hoạt nhất là hai khu vực lúc nào cũng tròn căng trên cơ thể nàng. Chỗ mà các phương tiện thông tin đại chúng bây giờ hay sử dụng uyển ngữ gọi là vòng một và vòng ba. Nhưng thời ấy bọn thanh niên không gọi thế, gọi thẳng tuột luôn là vú và mông. Nhiều đêm về, Mạnh Hoạt cứ tự hỏi, sao mà bộ ngực của Lệ lại tròn đầy vun cao làm vậy. Mỗi khi nàng mặc cái áo kiểu bà ba màu nâu non, những khoảng hở lấp loáng trắng qua khe áo làm Hoạt điêu đứng. Nhưng cặp mông của nàng mới là chỗ thu hút ánh nhìn của Mạnh Hoạt nhất. Dường như cái thứ gọi là hồn vía gì đấy của Hoạt, lúc đó đặt hết cả vào hai quả đồi miền trung du gần như liền nhau, chỉ được phân ra bằng một cái khe hẹp rất mơ hồ. Trong cái quần lụa sa tanh đen bóng, đôi mông của Mỹ Lệ mềm mại và căng tròn khẽ rung rinh theo nhịp bước đi của nàng. Mỗi lần đi đằng sau Lệ, ánh mắt của Mạnh Hoạt còn bị hút chặt vào cái vệt chéo trên hai đỉnh mông nàng. Không hiểu sao Mạnh Hoạt lại thấy hưng phấn với những cái hình mờ ảo vậy. Cho đến mãi sau này, khi về già, Mạnh Hoạt vẫn bị kích thích cao độ, mỗi khi nhìn thấy cái vệt chéo thành hình tam giác do mép quần nhỏ của chị em tạo ra trên những cặp mông tròn căng núng nính.

       Em Lệ cũng thích Mạnh Hoạt.

       Mà cũng khó lòng không thích được. Như đã nói, Mạnh Hoạt là một tay đẹp giai trời phú. Da trắng, mắt to mũi cao, khuôn mặt hết sức sáng sủa cân đối. Hắn cao khoảng mét bảy, răng đều trắng lóa. Đã thế hắn lại có giọng nói rất ngọt ngào dễ đi vào lòng người, nên nàng Lệ không mê hắn mới lạ. Còn một lí do nữa, cái này thì khá thực tế, là vì trai làng cứ vừa nhú chú nào lớn lên một tí là bị nhót ngay vào chiến trường. Ở nhà chỉ còn rặt ông già, hoặc bọn lẻo khoẻo, chân thọt, mắt hiếng nhìn rau gắp thịt. Bọn ấy cho đi bộ đội, không cẩn thận nó nhắm giặc nhưng đạn lại bay vào quân ta… Thanh niên trong làng còn mỗi Mạnh Hoạt là sáng sủa hơn cả. Thế nên cái sự em Lệ mê anh Mạnh Hoạt cũng như là tất nhiên phải vậy.

         Hồi ấy ở quê mọi việc còn rất âm lịch. Cái sự trai gái phải lòng nhau, mới chỉ đầu mày cuối mắt, hôm trước hôm sau cả làng đã đồn ầm ĩ. Mà bố của Lệ là ông Trạng Kính, một tay đàn ông khá nóng tính. Gọi là ông Trạng, không phải vì ông đã từng đỗ trạng nguyên. Vì cái nghiệp thi cử mong đỗ ông nghè ông trạng, rồi võng anh đi trước võng nàng theo sau ở nước mình đã dẹp từ đời xửa đời xưa rồi. Mà đây đơn thuần chỉ là ông Kính có khoa nói phét thành thần. Ông đã từng tuyên bố có thể chuyển cả năm gian đình gỗ lim từ bên làng Quảng bên kia sông Đuống về làng Lãng bên này sông mà không cần tháo dỡ (ông là thợ mộc)! Việc ấy thì không lấy gì làm bằng, bởi làng Quảng chưa bao giờ túng thiếu đến mức phải rao bán đình. Thế nhưng khi người trong làng mời ông đến cắt tre dựng nhà thì có mười cái đòn tay, ông cắt hụt đến chín cái! Nên dân làng hay gọi ông một cách bóng bẩy là, ông bắn đình qua sông! Sau này dân tình thấy gọi thế nó dài dòng văn tự quá, mới gọi gọn lại là ông Trạng. Trạng phét. Nói phét thành thần. Nói như trạng mẹ.

        Nhìn thấy Mạnh Hoạt áo quần sáng bóng, đầu vuốt bi giăng tin thơm nức đến chơi, ông Trạng Kính rất ghét. Thời ấy dân tình không ưa những tay ăn chơi vậy. Gì thì gì, cứ giản dị công nông binh vẫn dễ coi hơn. Nhưng Lệ lại thích Mạnh Hoạt, thế mới rắc rối. Ở đời cái sự trai tài gái sắc gặp nhau, quấn vào nhau là lẽ đương nhiên. Chính Mạnh Hoạt đã từng đọc được một quyển sách, của một ông Tây râu dài nào đó nói rằng, người đàn bà, người ta luôn mê đắm đàn ông tài trai khoẻ mạnh là cái lý của tự nhiên. Đó chính là bản năng bảo tồn nòi giống. Bởi vì có được người đàn ông ưu tú thì con cái của họ sẽ có bộ gien tốt. Cơ may tồn tại trong môi trường tự nhiên cạnh tranh khốc liệt sẽ lớn hơn. Thế cho nên đấng tạo hoá mới cho người đàn bà những thứ hấp dẫn đàn ông: Môi đỏ này, má hồng này. Vú to mông nở này. Chỉ mới ngắm thôi, bản năng cày cuốc gieo giống của đàn ông đã dâng lên cuồn cuộn. Nên chuyện Lệ thích Mạnh Hoạt cũng là thuận theo lẽ tự nhiên. Thế nhưng ông Trạng Kính thì không khoái. Đài báo, loa truyền thanh của thôn xóm suốt ngày ca ngợi các anh hùng dũng sĩ chiến đấu vẻ vang ngoài chiến trường. Ông nghĩ con gái ông là giai nhân thì phải đợi chờ một anh hùng xông pha trận mạc trăm trận trăm thắng, ngực đeo huân chương chiến công đỏ chói, về, ngỏ lời cầu hôn. Rồi vẻ vang rước nàng về dinh. Nhưng đài báo cứ ngợi ca, lớp lớp thanh niên làng cứ nối nhau vào chiến trường, mà mãi chả thấy có đấng anh hùng nào trở về. Chỉ thấy những tờ giấy báo tử về làng ngày càng nhiều hơn. Quanh đi quẩn lại, cả làng còn mỗi Mạnh Hoạt là khá trai hơn cả. Mặc cho bố rao giảng thuyết phục, con tim của Lệ vẫn bị hút vào vẻ điển trai của Hoạt không cưỡng được. Ngày đi làm hợp tác, tối đến Lệ chỉ mong Mạnh Hoạt đến chơi. Lệ ngồi nói chuyện với Mạnh Hoạt ở tràng kỷ thì ông Trạng Kính cứ lượn ra lượn vào, hết buồng lại ra cửa nhà. Hai đứa rủ nhau ra ngồi ngoài sân ngắm trăng hóng mát thì ông Trạng bắc ghế ngồi trong cửa nhà ngóng ra sân. Lệ cũng nóng ruột với bố. Mạnh Hoạt nóng hơn. Hắn thèm lắm rồi mà không được động đậy tay chân tí nào chứ chưa nói là có cái gì xa xôi hơn. Không thể chịu nổi, Hoạt bảo Lệ: “Để anh về bảo u anh đến xin cưới em nhé.” “Em không biết”, Lệ vừa cúi đầu vân vê tà áo vừa nói. “Sao lại không biết? Mà anh thèm lắm rồi…” Hoạt vừa nói vừa túm lấy vai Lệ định tranh thủ lúc ông trạng ra vườn đi đái ôm một cái. Nhưng Lệ đã vùng ra, chạy tọt vào nhà, vừa chạy vừa ngoái lại bảo Hoạt: “Anh về bảo mẹ anh đến nói chuyện với bố em ấy.”

Mẹ Mạnh Hoạt đến nhà ông Trạng Kính, rón rén trình bày:

        -Em xin phép thưa với ông câu chuyện.

        -Có chuyện gì bà cứ nói.

        -Chả là thằng cháu Hoạt nhà em, nó đem lòng mến con Lệ nhà ông. Nên em sang thưa chuyện xin ông tác thành cho hai đứa chúng nó.

        -Bà nói chuyện như người ngủ mơ. Con Lệ nhà tôi xinh gái nhất làng, phải kén lấy người xứng với nó chứ. Gái thuyền quyên chỉ xứng với trai anh hùng. Mà trai anh hùng thời nay là phải đi đầu xông pha chiến trận, cứu nước cứu nhà. Lập chiến công vang danh năm châu bốn bể, chết xanh cỏ sống đỏ ngực. Thằng Mạnh Hoạt nhà bà, thanh niên trai tráng gì mà quanh quẩn xó bếp, bộ đội không thèm lấy đến nó. Làm sao xứng với con tôi được?

Ông Trạng Kính nói chưa dứt lời thì bà vợ ông từ trong buồng nhảy xổ ra, choang choác:

        -Ông im ngay. Ông thì chỉ được cái ăn tục nói phét biết gì mà thuyền quyên với chả anh hùng?- quay sang mẹ Mạnh Hoạt, bà hạ giọng thẽ thọt:

       -Bà không phải nhiều lời với ông ấy làm gì. Mai bà cứ cho người mang cơi trầu sang đây, tôi gả phắt.

         Khi mẹ Mạnh Hoạt về chưa ra khỏi ngõ, bà vợ ông Trạng Kính đã rít lên với chồng: “Ông thích anh hùng dũng sĩ gì thì kệ xác nhà ông nhé. Tôi không muốn con tôi làm gái góa nhé. Mai nhà họ mang trầu cau sang là tôi cho cưới luôn nhé. Ông có thấy cả làng này còn thằng nào đẹp giai, khỏe mạnh, lành lặn như nó không mà còn làm bộ kén với chọn?” Ba lần “nhé” thì bà trạng đã dí ông chồng của mình vào gọn trong góc giường, ngồi im như thóc đổ bồ.

          Thế là xong. Là vì tuy ông Trạng Kính ra ngoài nói phét thành thần như vậy, nhưng về nhà ông khá sợ vợ. Chuyện này thì hàng xóm láng giềng cũng kể nhiều, nhưng ông phủ nhận. Ông nói có hơi nể tí thôi… Thế là Mạnh Hoạt cưới được em Lệ, nhưng hơi trục trặc một chút. Không phải là chuyện ông Trạng phản đối. Bởi ngay sau khi bị vợ cho một bài, thì ông Kính lại đổi giọng, nói con rể ông đẹp trai như tiên đồng giáng thế, cả vùng này chả đứa nào đáng cắp dép cho nó. Mà chuyện là thế này, Mạnh Hoạt lên tỉnh may bộ quần áo cưới và tiện thể rẽ qua phố cắt tỉa lại cái đầu tóc cho mới. Thợ may trên tỉnh khá tài hoa, mặc bộ quần áo cưới vào, Mạnh Hoạt thích mê, quần ống tuýp, áo bó chẽn vừa vặn phom người. Mạnh Hoạt cứ thế diện bộ quần áo mới đạp xe về, định rẽ ngay qua nhà Lệ khoe mẽ với nàng. Nhưng đến ngã tư đầu phố huyện, bị ba ông đeo băng đỏ túm lại. Không thèm nói gì, họ đè ra rạch ống quần, cắt tóc Mạnh Hoạt. Sau đó còn lôi vào đồn công an nhốt lại vì nghi trốn bộ đội, mặc cho Hoạt kêu van trình bày hết lời.

        Ở nhà, chả ai biết Mạnh Hoạt đi đâu. Mà việc cưới xin chuẩn bị xong hết rồi. Rạp dựng rồi, cũng phông dán chữ song hỷ, hai chữ hát và chữ lờ cắt lồng vào nhau rất khéo, lại còn có cả đôi chim bồ câu châu mỏ nữa… Mãi sau, ông Y, bí thư đi họp huyện về rẽ qua bảo cho biết, cái thằng cà lơ thất thểu nhà bà đang bị công an nhốt ở đồn cải tạo lao động vì cái tội ăn chơi đàng điếm rồi, đi mà mang cơm cho nó. Nhà nước không có gạo đâu nuôi báo cô cái ngữ ấy.

        Đận ấy Mạnh Hoạt bị cải tạo lao động một tuần.

        Thế là Mạnh Hoạt nhỡ mất đêm tân hôn. Nhưng đám cưới không thể hoãn được, đăng ký ở uỷ ban rồi, mời khắp họ hàng bạn bè rồi, lợn thịt rồi, rượu bày rồi…  Nên hai nhà đành đồng ý cho đón dâu mà vắng mặt chú rể. Chuyện cưới mà vắng mặt chú rể, thời đó cũng là thường, nhiều nhà có con trai đang ở đơn vị bộ đội chuẩn bị đi Nam, ở nhà bố mẹ cưới vắng mặt cho một cô, rồi lên xin thủ trưởng cho về tranh thủ, là tân hôn động phòng hoa trúc luôn, khỏi mất thời giờ. Nhưng đấy là trường hợp người ta bộ đội, ra đi vì nước vì dân, đằng này Mạnh Hoạt…

        Mấy hôm ở trong đồn, Mạnh Hoạt bị nhốt chung với một tay sư. Tay này là một đàn ông rất khỏe mạnh cường tráng nhưng đầu lại trọc lông lốc và cũng vận quần áo nâu sồng. Công an nhìn thấy nghi là giả dạng sư để trốn bộ đội, bèn tóm lấy đem về đồn, nhốt cùng Mạnh Hoạt một tuần. Sau hội Phật giáo đến chứng nhận đúng là sư nên mới được thả. Mạnh Hoạt thì ngầm nghĩ trong bụng thằng cha ấy là sư giả. Nhưng không nói ra, vì nghĩ cái thân phận mình nói cũng chả ai tin. Là vì dịp ấy trời bắt đầu rét về đêm, trong nhà tạm giữ chả có chăn chiếu gì, có độc cái ổ rơm nên hai thằng tù dở cứ phải nằm úp thìa, ôm chặt nhau cho ấm mà ngủ. Tay sư kia ôm lưng Mạnh Hoạt, ghì chặt. Cả bảy tối trong nhà tạm giữ thì cả bảy đêm về sáng, Mạnh Hoạt đều không chịu nổi, vùng dậy đạp văng sư vào xó tường. Do sư cứ ngọ nguậy sau mông, rồi ướt hết đít, thấy ghê ghê. Vừa đạp, Mạnh Hoạt vừa lầm bầm, sư sãi đéo gì mày, tu tỉnh đéo gì mày, loại mày có mà tu hú chứ tu gì. Mạnh Hoạt nói khá hỗn mà sư chả nói lại câu nào, chỉ ngồi khoanh tròn, quay mặt vào bức tường hướng tây chắp tay lẩm nhẩm cầu kinh niệm Phật. Thế nhưng sau này dòng đời trôi nổi, đưa đẩy khiến cho Mạnh Hoạt gặp lại sư trong một tình thế khó ngờ được. Và cái kỷ niệm bảy đêm trong nhà tạm giam đã giúp  sau này họ mở lòng với nhau ngay mà không phải e dè gì.

       Mạnh Hoạt ở với Lệ được gần bốn năm, đẻ hai đứa con, một trai một gái thì hắn bỏ lửng. Nói bỏ lửng là do Mạnh Hoạt chưa bao giờ nghĩ đến việc ra tòa bỏ Lệ, nhưng hắn không động chạm đến nàng nữa. Hắn chán. Nguyên do chỉ vì Lệ làm tình rất dở. Mỗi lần vợ chồng gần gũi nhau, nàng cứ nằm ngay đơ, mặc kệ hắn muốn sao thì sao, muốn giăng thì giăng. Thế mà rồi cũng sinh ra hai đứa con. Cũng lạ. Mà Mạnh Hoạt vốn là một tay ái tình sung mãn và thành thạo, nên hắn rất chán cái kiểu đáp ứng tình dục của vợ. Thâm tâm, hắn cũng muốn đem lại cho vợ cảm giác hạnh phúc. Vì mới đầu, hắn khá mê đắm cô thôn nữ hiền thục xinh xắn. Thế nhưng mọi cố gắng để khai mở cho nàng đều vô hiệu. Những chiêu trò trên giường của hắn giở ra bị Lệ kinh hãi, nàng cho rằng đó là một thú ăn chơi đàng điếm. Với Lệ, tình dục chỉ được diễn ra trong âm thầm của bóng tối và một tư thế trai trên gái dưới. Tư thế mặc định của chuyện vợ chồng cổ điển từ xưa đến nay. Nàng cho thế mới là ngoan ngoãn tiết hạnh. Mạnh Hoạt ngán ngẩm. Nhưng đồng thời với việc chán vợ thì bản năng đàn ông mạnh mẽ của hắn dường như ngày càng bùng nổ dữ dội hơn. Hắn cảm thấy trong người mình có một xung lực tình dục vô biên tiềm ẩn. Hắn có thể làm tình mọi nơi mọi lúc. Trong đầu hắn lúc nào cũng ám ảnh cái hình ảnh bộ phận sinh dục của đàn bà đang chứa chan dâm thuỷ, đỏ thắm như cánh hoa hồng nhung, mở ra khêu gợi. Mạnh Hoạt giống y như cái câu ca dao mà dân Làng Ngọc vẫn hay đọc: “Văn chương chữ nghĩa bề bề/ Thần lồn ám ảnh cũng mê mẩn đời.” Hắn đúng là đã bị bà thần quyền năng vĩ đại đó ám ngay từ lúc còn đang thơ dại, đang dò dẫm những bước đầu tiên trên đường đời. Có lẽ đấy là định mệnh. Mạnh Hoạt không cưỡng được. Hầu như ngày đêm, hắn bị cái hình ảnh hấp dẫn khôn cùng của nơi thầm kín đàn bà hút chặt trong đầu. Hắn phải đi tán tỉnh các cô nàng nhẹ dạ khác để thoả mãn, và như một sự giải tỏa những ám ảnh bức bối. Không hiểu sao thời ấy con gái cũng rất nhẹ dạ. Mà con gái chưa chồng nhẹ dạ đã đành, đàn bà, nhất là cánh chị em chồng đi xa, cũng nhẹ dạ. Chỉ vài câu tán tỉnh lãng mạn ngọt ngào, là có khi đã được cho rồi. Dân làng Ngọc thì hay nói, đàn bà khôn ba năm dại một giờ. Hình như Mạnh Hoạt hay gặp đàn bà vào cái lúc một giờ của họ thì phải. Thật ra lúc đó Mạnh Hoạt cũng chả ý thức được như trong quyển sách của ông Tây râu dài nào đó đã viết, đó cũng chỉ là bản năng bảo tồn nòi giống của loài người. Từ trong sâu thẳm, cái bản năng mạnh mẽ ấy nó thôi thúc người đàn ông phải đi tìm những mảnh ruộng màu mỡ mà cày cuốc, mà gieo giống. Càng cày cuốc, càng gieo được nhiều hạt giống của mình trên những mảnh ruộng khác nhau, thì cơ may bảo tồn nòi giống càng lớn. Còn người đàn bà, trong vô thức họ cũng hướng đến nhưng con đực khoẻ mạnh đẹp đẽ, như là một khát vọng thầm kín về những đứa con của mình… Thời chiến tranh, trai ít gái nhiều. Dù nhà nước có làm đủ kiểu để kìm giữ bản năng. Để hướng cái xung năng tình dục thành xung lực cho chiến trường. Nhưng đã là bản năng của con người thì không có cách gì ngăn trở được. Có chăng là huỷ diệt cả loài người. Mà người đàn bà, một khi bản năng đã lên tiếng thì họ sẽ trở nên hoang dại và bất chấp tất cả, họ sẽ làm tất cả để giải phóng cái khối năng lượng rừng rực thiêu đốt trong người. Càng bị kìm giữ bao nhiêu thì chỉ càng làm cho những cái lò lửa ấy bùng cháy dữ dội hơn mà thôi… Thế cho nên Mạnh Hoạt tha hồ ngụp lặn trong những mối tình phiêu du chớp nhoáng với những người đàn bà vắng chồng, không chồng. Nhưng hắn không dám bỏ vợ. Chưa bao giờ hắn nghĩ đến điều đó, dù có chán Lệ đến đâu. Vì mẹ hắn. Bố hắn chết hồi sau cải cách ruộng đất ít lâu, sau khi ông nội hắn bị tòa án bần cố nông quy cho là địa chủ gian ác và xử bắn bên kè đá. Người làng nói là bố hắn chết vì choáng. Trước cơn dâu bể kinh thiên động địa của cuộc đời, một tay thư sinh mặt trắng thể trạng yếu ớt không chịu đựng nổi. Bố hắn suy sụp rồi chết. Một cái chết lạ lùng, không bệnh tật gì, cứ như là tự nhịn thở mà chết vậy… Mẹ hắn ở vậy một mình nuôi Mạnh Hoạt khôn lớn. Không hiểu sao Mạnh Hoạt lại chỉ giống bố về khuôn mặt, còn dáng người, hắn giống đằng ngoại, cao, to và sáng sủa. Có lẽ chính cái vẻ ngoài điển trai đầy chất nam tính, hoà trộn với cái chất hào hoa phong nhã đã khiến cho Mạnh Hoạt lớn lên trở thành một tay trai lơ ma mị đàn bà. Mạnh Hoạt được mẹ chăm lo đầy đủ, cho đi học hết phổ thông đàng hoàng. Nhưng rồi Mạnh Hoạt cũng chả được vào trường đại học nào, vẫn vì lý lịch thành phần con nhà địa chủ. Mạnh Hoạt buồn. Nhưng mẹ hắn chả lấy thế làm điều, bà bảo: “Nhà có một mẹ một con, không cần phải đi đâu xa cho khổ. Cứ ở nhà, làm được đâu thì làm, còn mẹ nuôi.” Mẹ hắn là một người đàn bà rất cổ điển, chiều con. Ông ngoại hắn vốn là một cụ đồ nho nổi tiếng trong vùng. Mẹ hắn từ bé đã được ông dạy cho tam tòng tứ đức. Khi bố hắn chết, mặc dù có nhan sắc, còn đương thì, nhiều người muốn ngỏ ý, nhưng bà một lòng ở vậy thờ chồng nuôi con. Mẹ hắn biết rõ hắn hay đi lăng nhăng đực cái chim chuột xung quanh. Nhưng như mọi bà mẹ, với người khác thì đó là tội lỗi tày đình, với con mình, bà chỉ coi đó là khuyết điểm nho nhỏ. Bà tin rằng, với tuổi tác và gánh nặng con cái, thằng con trai mình sẽ dần lớn lên. Sẽ thành người đàn ông trụ cột gia đình. Mẹ Mạnh Hoạt ra sức an ủi con dâu. Và thỉnh thoảng, bà cũng không quên đe nẹt Mạnh Hoạt, nhà này tao chỉ nhận mỗi con Lệ là dâu, đứa nào mà ú ớ dắt nhau về đây, tao phang cho gãy chân đừng trách.

        Có vẻ những lo lắng của mẹ Mạnh Hoạt là thừa.

Hắn chả bao giờ nghĩ đến việc mang một cô gái khác về nhà cho rắc rối. Mạnh Hoạt là một người có máu lãng tử, nghệ sĩ chảy trong huyết quản nên hắn chỉ quan tâm đến cảm xúc cá nhân hắn. Hắn không thể chịu nổi cuộc sống tẻ nhạt thường ngày với cô thôn nữ chăm chỉ nhưng nhạt nhẽo trên giường. Hắn mê đắm nụ cười và những cái gò đồi tròn trịa ấm áp của Lệ mà quyết cưới nàng. Cưới về rồi, cái tướng đàn bà thắt đáy lưng ong mắn đẻ cho ra sản phẩm liền tù tì hai đứa con một trai, một gái cách nhau có hơn năm. Mạnh Hoạt sợ quá vì hắn là người ưa sạch sẽ. Hắn vốn dĩ từ bé đến lớn, lúc nào cũng luôn sáng bóng từ đầu đến chân. Mà giờ đây nàng Lệ vợ hắn đã biến thành bà mẹ hai con xộc xệch, hôi mù mùi nước đái trẻ con. Những gò đồi bến bãi đã từng làm hắn mê mẩn tâm thần giờ biến đi đâu mất sạch. Nên hắn chán, hắn lang thang các phố, làng quanh vùng thả lời ong bướm. Cũng lạ là dù biết rất rõ ràng hắn đã có vợ con nhưng vẫn nhiều cô nàng ngả vào lòng hắn. Từ các thôn nữ ngây thơ đến các cô nàng sinh viên các trường sơ tán về quanh vùng. Rồi các cô thị dân hàng xén đến những chị có chồng đi xa trong chiến trường… rất nhiều. Cứ lần lượt ngã vào vòng tay hắn. Số đàn bà qua tay hắn nhiều không đếm xuể. Đến nỗi mãi về sau này trong một bữa rượu, trong cơn khoác lác thường lệ của cánh đàn ông bên bàn rượu, hắn khoe một con số nhẩm tính ra. Có nhiều ông không tin. Nhưng hắn nói: “Trong khi các ông còn đang mải mê đánh nhau trong chiến trường, mải mê giết giặc lập công, thì tôi ở nhà có mỗi việc là đi phục vụ chị em, sao không nhiều?” Mấy ông nhà thơ cỡ câu lạc bộ phường, xưa đã từng kinh qua chiến trận, bỗng ngồi đần mặt ra một lúc. Các ông ấy lùng bùng trong miệng những gì không rõ, nhưng rồi đành chịu là Mạnh Hoạt nói thật.

        Mạnh Hoạt mê đắm trong những cơn phiêu du ái tình của mình mà chả còn hơi sức đâu chăm sóc đến vợ con. Đến bà mẹ hắn cũng phát chán khi hắn cứ ngày ngày ăn xong rồi lại rong chơi rình cơ tán gái. Trong khi bà cùng với con dâu phải hết ngược xuôi chợ búa lại lăn lưng ngoài đồng bãi kiếm thóc gạo nuôi cháu. Có nhiều lần bà đã phải ngọt nhạt với hắn: “ Con ạ, bây giờ có vợ có con rồi thì phải tu chí làm ăn, chứ cứ rong chơi mãi thế thì làng xóm người ta cười cho.” Nhưng Mạnh Hoạt dường như nghe tai nọ lời mẹ lại chui qua tai kia bay đi hết. Hôm sau hắn lại vẫn đi rong như thường. Đến một lúc, bà không thể chịu đựng nổi tay con trai mất nết của mình nữa, bà tống Mạnh Hoạt ra khỏi nhà, mặc cho Lệ khóc lóc van xin mẹ chồng đừng đuổi chồng nàng.

      Với cô thôn nữ hiền thục thì dù khổ thế nào cũng được, miễn là nàng vẫn có chồng ở bên. Công việc đồng áng nàng sẵn lòng làm thêm phần chồng. Nàng cũng thức cả đêm bế ru con cho chồng ngủ mà không phàn nàn nửa câu. Nàng vẫn có niềm an ủi và một sự tạm gọi là hạnh phúc khi thấy xung quanh hàng xóm, những chàng trai trẻ ngày một vắng bóng. Những bà những chị trong làng trở thành vợ liệt sĩ ngày càng nhiều hơn. Goá bụa, không chồng khi đầu xanh tuổi trẻ, ấy là cơn ác mộng kinh hoàng nhất của mọi người đàn bà. Nàng sợ. Lệ bảo mẹ chồng: “Mẹ đừng đuổi chồng con đi khỏi nhà tội nghiệp. Cứ để anh ấy ở nhà rồi ít năm nữa có tuổi, anh ấy sẽ tu tỉnh làm ăn. Công việc đồng áng, nhà cửa con làm cố cũng xong mà. Con xin mẹ.” Mẹ Mạnh Hoạt kéo nàng dâu vào buồng ghé tai thì thầm: “Tao đuổi nó đi để cho nó sợ mà biết tu tỉnh trở lại giúp đỡ vợ con, chứ nó cứ lông bông mãi thế này mẹ xấu hổ với ông bà bên nhà, với làng xóm lắm, là mình chả dạy được con. Con kệ xác nó, đi vài bữa đói quá lại mò về, trời đất này không có ai chứa cái ngữ hay ăn lười làm đâu.”

        Nhưng cả mẹ và vợ Mạnh Hoạt đều nhầm. Các bà mẹ vốn rất hay mù quáng về con mình. Tình yêu thương vô bờ bến của mẹ với con làm cho họ hầu như không còn đầu óc nhận xét khách quan nữa. Trong con mắt của các bà mẹ, đứa con của mình mãi mãi vẫn bé bỏng. Trong mắt mẹ Mạnh Hoạt thì hắn chỉ là thằng trai mải rong chơi. Nhưng bà đâu biết những cạm bẫy cuộc đời đã sớm dạy hắn trở thành một kẻ dạn dĩ. Mạnh Hoạt sinh ra lớn lên trong thời chiến tranh loạn lạc, nhưng hắn được bà mẹ đảm đang cưng chiều, nuôi dạy chu đáo. Hắn được học hành khá đầy đủ. Hắn là một tay thanh niên khoẻ mạnh tràn trề nhiệt huyết. Tuy nhát, nhưng trong sâu xa tâm khảm, có lúc hắn vẫn thầm nuôi ước mơ mình làm được một điều gì đó. Hắn cũng bị cái khí thế long trời lở đất của cái thời mà mình đang sống tác động đến. Hắn suy nghĩ và cũng buồn…

         Có một hôm, hắn đã leo lên đỉnh núi Thiên Thai, ngồi cả một buổi sáng suy ngẫm về sự đời. Tuy là người đọc nhiều sách báo, nhưng có lẽ lúc đó còn trẻ, trí tuệ và sự từng trải của hắn chưa đủ để đào sâu suy nghĩ. Để có thể hiểu về thế cuộc đang diễn ra quanh mình. Hắn không hiểu tại sao lý lịch gia đình lại trở thành một cái nhà tù giam lỏng thân phận con người ta trong đó. Hắn đọc cổ văn, thấy có biết bao trường hợp là tướng ở phía đối phương, bị bắt, rồi lại trở thành tướng tài bên này. Thế mà hắn, chỉ là con em một gia đình thành phần mà hắn không được đi học đại học. Hắn không được đi bộ đội. Hắn không được vào làm ở các cơ quan nhà nước… Tất cả cũng chỉ vì cái lý lịch. Vì một ông bác mà hắn chưa từng biết mặt, ở tít mãi trong Sài Gòn, thỉnh thoảng lên đài phát thanh hô hào “Bắc tiến”. Hắn hoàn toàn bế tắc. Hắn cảm thấy mình như người thừa của xã hội. Mạnh Hoạt ngồi cả buổi sáng trên đỉnh núi, đầu óc hoàn toàn mụ mị bởi những câu hỏi không có lời giải đáp. Hắn không để ý đến quang cảnh xung quanh. Cứ ngồi vô định. Mắt vẫn mở to mà dường như không thấy gì… Mặc cho dòng sông Đuống đỏ rực phù sa đang chảy cuồn cuộn dưới chân núi. Những hàng tre xanh ngát lả lướt hai bên bờ càng tôn thêm cái màu đỏ gạch của nước. Trên sông, vài chiếc thuyền từ mạn biển vào, đang ngược dòng với những cánh buồm to, nâu sẫm, lừ lừ trôi. Thỉnh thoảng, một đám mây ở đâu kéo đến che kín mặt trời, dòng sông chợt sẫm lại, mọi sắc màu hoà vào nhau, phút chốc cả không gian huyễn hoặc như trong một giấc mơ. Khi mây bay đi, mặt trời rực sáng, dòng sông lại lấp lánh ánh hồng. Nhưng hàng tre hai bên bờ sông xôn xao reo vui… Mạnh Hoạt cứ ngồi bó gối trên núi, với sông, mây trời, gió, nắng và tre xanh. Nhưng hắn hoàn toàn không cảm được gì về cái đẹp của thiên nhiên. Hắn ngồi suy nghĩ mãi chỉ thấy bế tắc, đầu óc ngày càng u mê. Hắn lại bỗng nhớ đến những nhân vật trong cổ văn từng hay nói: “Trời sinh ra ta có tài, tất phải dùng vào việc gì chứ?” Hắn vốn tự tin là mình có tài. Hắn biết làm thơ, biết đánh đàn, biết vẽ tranh. Những đêm quan họ, hắn cất giọng hát vừa trầm ấm lại vừa liêu trai ma mị khiến bao cô gái đêm ấy về mất ngủ…

        Xế trưa nắng gắt, Mạnh Hoạt tặc lưỡi đứng dậy xuống núi, hắn chợt nghĩ những kẻ tài năng thường bị đời vùi dập, gian nan là nợ anh hùng phải qua. Hắn thấy mình không được phép bỏ phí những tài năng thiên bẩm của mình mà phải tìm cách đem ra thi thố với đời. Những con ve đang kêu ran ran trên những tán lá sấu, lá xà cừ quanh chân núi làm cho Mạnh Hoạt liên tưởng đến cuộc sống của các nghệ sĩ lang thang xưa kia. Hắn nảy ra một ý nghĩ, mình có thể sống cuộc đời ca hát làm đẹp cho đời như những chú ve sầu. Ca hát và rong chơi cho đến tận phút giây cuối cùng của cuộc đời… Mạnh Hoạt tặc lưỡi, thôi kệ, trong khi chờ đợi cuộc đời thừa nhận tài năng của mình, hắn sẽ sống như hắn muốn, mọi sự đến đâu thì đến. Mạnh Hoạt đã quyết định.

      Vốn là tay có dòng máu lãng tử trong người, mà lại có rất nhiều tài vặt. Hai bàn tay có đủ cả mười cái hoa, làm gì cũng khéo, lại khoẻ mạnh nên hắn cũng chả ngại ngần gì khi đi khỏi nhà. Mạnh Hoạt từng kiếm được khá nhiều rượu thịt nhờ những cái tài lẻ đó. Nên khi bị mẹ tuyên bố từ mặt, dắt cái xe đạp (một thứ tài sản đáng giá khi đó) ra khỏi nhà, hắn đã lẩm bẩm trong miệng, thề không thèm quay lại nhà nữa. Hắn đã từng chả có hơn một lần ước mơ được sống đời lang thang đây đó sao? Xưa nhà hắn thuộc hàng máu mặt trong vùng. Ông hắn là địa chủ nhưng đã từng đi học trường thuộc địa ngoài Hà Nội. Bố hắn thì đã tốt nghiệp trường Bưởi. Đến thời cải cách, nhà hắn bị tịch thu ruộng đất, của cải bị đem chia hết cho bần cố nông trong làng. Nhưng riêng cái tủ sách khổng lồ thì chả ai màng đến. Thế cho nên khi lớn, đi học, Mạnh Hoạt được kế thừa cái gia tài bất đắc chí ấy của cha ông để lại. Mạnh Hoạt đọc rất nhiều, ngốn hết cái tủ sách to đó. Mạnh Hoạt rất thích đọc thơ. Hắn mê đắm những vần thơ của những nhà thơ thời tiền chiến, thơ Mới. Hắn luôn ấp ủ trong lòng một khát vọng sẽ viết nên được những vần thơ lai láng trữ tình như vậy. Hắn lại mong sẽ được sống đời thi sĩ tao nhân mặc khách, giang hồ gió bụi để nuôi cảm hứng làm thơ. Hắn đã ân hận chỉ vì những phút giây nông nổi mê hoặc bởi nụ cười của nàng Lệ mà cưới nàng về. Thực ra lúc đó trong men say của tình yêu, hắn đã nghĩ Lệ như nàng Dulcinea ở làng Toboso, còn hắn dù không làm Don Quixote đi đánh nhau với cối xay gió, thì sẽ là tao nhân mặc khách, đi hứng gió thanh trăng vàng để viết nên những vần thơ bất hủ, về đọc cho nàng nghe. Nhưng đời không phải là mơ. Gánh nặng vợ con áo cơm đè nặng kéo chìm ước mơ thi sĩ của hắn. Quanh quẩn với ruộng nương đồng bãi, Mạnh Hoạt thấy đời mình vô vị. Hắn chán và buồn bực kinh khủng. Hắn đã từng chán đến độ âm thầm viết đơn xung phong đi bộ đội, vào hẳn chiến trường nhưng vẫn không được chấp nhận. Lý lịch gia đình địa chủ và ông bác ruột đang làm quận trưởng trong Sài Gòn, vẫn là một mối nghi ngờ thường trực trong đầu những người có trách nhiệm tuyển quân. Mạnh Hoạt buồn, vợ con hắn cũng chả để ý đến, hắn chả muốn làm gì nữa. Thỉnh thoảng hắn vác cái xe đạp đi lang thang rồi gặp gỡ tán tỉnh một em nào đấy, dấm dúi nhau ở đâu vài ngày rồi lại về nằm nhà. Mạnh Hoạt nghĩ có khi mình phải chấp nhận cuộc đời đau thương thì nó mới bật lên những câu thơ thống thiết được. Hàn thi sĩ năm xưa chả từng lăn lóc trong trại hủi mà lại viết nên những vần thơ rớm máu, mờ trăng để đời đó sao? Có lẽ…

        Thế nên khi mẹ hắn ném quần áo, đuổi hắn ra khỏi nhà, hắn nhảy lên xe đạp đi luôn. Hắn cũng chả buồn ngó lại xem vợ cùng hai đứa con nheo nhóc đang làm gì. Hắn đi thẳng. Kể từ đận đó Mạnh Hoạt cả quyết quăng thân vào mọi cung bậc của cuộc đời. Đời trai đã chả được ra chiến trường, thì Mạnh Hoạt lăn vào tình trường cho bõ đời trai. Nhưng mà Mạnh Hoạt làm quái gì còn đời trai. Đời trai của hắn đã mất từ lâu rồi, vào một cái đêm mưa gió bão bùng, năm Mạnh Hoạt mới mười ba tuổi. Có lẽ cuộc đời rong chơi trăng gió trai lơ của hắn, dường như đã được ấn định rõ ràng từ năm mười ba tuổi ấy. Mãi sau này về già, Mạnh Hoạt vẫn còn viết về cuộc đời triền miên những rong chơi của mình:

                           “ Già thì đóng bỉm đi chơi

                            Chứ quyết không chết ở nơi xó nhà

                            Sướng nhất chết ở chiến trường

                            Sướng nhì chết ở trên giường mỹ nhân”*

 (xem tiếp phần 2)