ĐẠI GIA... (phần 2)

HAI.

Cuộc đời của một con người, kể từ khi hoài thai trong bụng mẹ đã đầy rẫy những trắc trở. Mà ngay cái sự hoài thai ấy, nó cũng đã là những sự trúc trắc khó lường rồi. Có người thì được hình thành trong một cuộc yêu bùng nổ, long trời lở đất của cha mẹ. Nhưng cũng có kẻ đến với thế giới này như là một sự tình cờ, hoặc hơn thế, như là một sai lầm. Thế nhưng tất cả, dù thế nào cũng bắt đầu cuộc đời bằng những tiếng khóc. Có lẽ Thượng đế, ngài đã ấn định cho tất cả những sinh vật đặc biệt có tên chung là “Người” này, một hành trình đầy đau khổ và khốn nạn trong cái trò chơi mà người bày ra, mang tên gọi “cuộc đời”. Một cái hành trình vô cùng bất định của những nguyên tử có tên trong bảng tuần hoàn trứ danh. Qua một cuộc nhào lộn của cái trò chơi cuộc đời, rồi lại trở về với những ký hiệu khô khan : C, H, O, N… Nhưng mà hình như để bù đắp cho con người những nỗi khốn khổ trên hành trình bất định trở về với bản thể của mình. Thượng đế, cho họ một món quà vô giá, như một niềm an ủi, một sự cứu rỗi, đó là tình yêu. Thật sự, những thăng hoa cảm xúc của tình yêu mang lại, nó đã làm cho con người quên bớt ưu phiền, vượt qua chông gai cuộc đời và, những lúc bùng nổ cùng bạn tình, ai đó đều có cảm giác mình gần với Thượng đế…Tình yêu, như là một liều doping giảm đau và nâng đỡ tinh thần con người, đặc biệt là những người trẻ. Khi Đại gia yêu Nàng An với những tình cảm đầu đời hết sức trong sáng và thánh thiện, thì cả nàng và Đại gia, đâu có nghĩ gì nhiều. Cả hai chỉ thấy một màu hồng mơ màng hư ảo đang giăng tràn cuộc sống. Cả hai đều đinh ninh rằng, rồi thì sẽ tốt nghiệp đại học. Sẽ đi làm. Sẽ cưới nhau. Sẽ yêu đương nồng thắm. Và những đứa con đẹp như tranh vẽ ra đời. Nhưng bản chất của cuộc đời là một trò chơi vô cùng bất định, và thường thì không chiều theo suy nghĩ của ai, đặc biệt là suy nghĩ của những kẻ đang yêu. Những năm đó là thời kỳ mà cả nước Việt ta đang khốn khổ, bí bách trong cái ngục tù vô hình mang tên cơ chế bao cấp . Chỉ những người đã từng sống trong thời kỳ đó mới có thể cảm nhận được cái khốn khổ, cái kỳ cục đến mức quái gở do cơ chế ấy tạo ra. Sau này, chắc vài chục hay trăm ăm nữa, cá học giả thời sau kho mà hình dung ra được rằng nước Việt ta lúc đó lại như thế. cả nước từ trên xuống dưới. Từ các bậc trí thức khả kính đến ông nông dân. Cứ như "mụ" đi. Cứ mê man chả suy nghĩ gì. Cứ làm theo những gì "trên" bảo mà chả cần để ý đến việc làm của mình có ý nghĩa gì không cho xã hội. Mà hình như lúc ấy, ai cũng nghĩ rằng đã có người suy nghĩ thay mình rồi hay sao ấy. Nhưng nói cho công bằng, không phải toàn bộ cái cơ chế quản lý xã hội "bao cấp xin cho" khong có những điều hay. Trong ngành giáo dục đại học khi ấy, sinh viên vào trường là được nhà nước nuôi, dù chỉ nuôi bằng một mức sống vừa đủ để không chết đói. Tốt nghiệp ra trường chả phải lo xin việc, mà đã có nhà nước phân công. Thế nên con em nông dân, dù nghèo đói đến đâu hễ thi được vào đại học là có cơ may đổi đời. Ngày Đại gia tốt nghiệp trường Bách khoa loại giỏi, Đại gia cứ đinh ninh là mình sẽ được ở trong nội thành, phải ở cục, vụ, viện gì đấy, hoặc bét nhất cũng được giữ lại làm giảng viên của trường. Nhưng khi lên nhận quyết định phân công công tác từ phòng tổ chức của trường. Đại gia đã hoa mắt, đứng không nổi, suýt nữa nhào xuống nền bê tông của sân trường. Đại gia được phân công về nhà máy gạch Bàn Sơn, một cái nhà máy đang ở trong tình trạng nát như tương, lãnh đạo thì đấu đá kiện cáo nhau, công nhân thì đói khát không có việc làm. Hồi đang làm đề tài tốt nghiệp, Đại gia đã nghe mấy thằng bạn cùng lớp đi thực tập bên đó về nói chuyện nhiều rồi. Đã thế con mẹ trưởng phòng tổ chức còn cất cái giọng trơn trớt, ra đều động viên: “Em cứ về Bàn Sơn đi, nhà máy trực thuộc Bộ nên có nhiều cơ hội phát triển lắm!” Nhìn cái nét mặt giả nhân giả nghĩa Đại gia chỉ muốn hắt cho một xô nước bẩn vào. Lúc đó, cảm tính thế thôi. Sau này Đại gia mới biết là kế hoạch điều động sinh viên mới ra trường, quyền sinh quyền sát Bộ đưa về đều qua ngăn kéo của mụ cả. Con ông cháu cha có lời gửi gắm được ưu tiên vào chỗ “ngon”. Rồi đến mấy đứa học dốt nhưng ma lanh hơn người, gãi đầu gãi tai, xách khệ nệ nào là “quà quê” với dấm giúi “ chỉ vàng”, thế là được “cô thương” cho về những chỗ màu mỡ riêu cua, dễ kiếm ăn. Còn Đại gia, cứ tưởng là mình học giỏi nhất nhì khóa, bằng đỏ chói lọi thì đương nhiên sẽ được phân về những chỗ quan trọng để có thể phát huy hết năng lực. Nhưng đời không phải là mơ. Đại gia được điều về Bàn Sơn, để mà phấn đấu. Đây là cái tát đầu tiên của cuộc đời dành cho Đại gia, một sinh viên xuất sắc nhưng thân cô thế cô ở cái đất Hà Thành vừa hào hoa, lãng mạn nhưng cũng vừa đầy rẫy những sự ti tiện và khốn nạn này. Đại gia ngậm ngùi chấp hành sự phân công của “tổ chức”. Lóc cóc đạp chiếc xe phượng hoàng cũ, đèo sau là cái hòm tôn trong có vài bộ quần áo, tài sản duy nhất của thời sinh viên về nơi làm việc là cái nhà máy bé tí xíu tít mãi ngoại thành.

Lòng tan nát, Đại gia vừa đạp xe vừa tự cám cảnh cho mình. Đại gia chia tay Nàng An đã được hơn năm. Chắc cả hai đều vẫn nhớ đinh ninh những lời thề thốt trong đêm ở kí túc xá Bách khoa nóng nực năm ngoái. Nhưng cuộc sống thời bao cấp đến lúc rệu rã thật là khốn khổ, đấy thật sự là một cuộc vật lộn đúng nghĩa để mà tồn tại. Lúc đó, cái sự miếng cơm manh áo không đùa với bất cứ ai, nhất là với một cô sinh viên vừa ra trường và một chàng sinh viên năm cuối. Rồi cả quãng đường xa xôi cách trở, phương tiện đi lại cực kỳ nhiêu khê. Chỉ có những lá thư qua đi qua lại Hà Nội – Sài Gòn để an ủi nhau. Rồi có lúc chàng không có cả tiền mua tem, nên phải nghĩ cách đi xin những tem thư dùng rồi loại in bóng để về tẩy dấu bưu điện đi, dán vào thư gửi cho Nàng An! Những vụn vặt, những lo lắng đời thường, những cơn đói triền miên của sinh viên thời bao cấp … cộng dồn lại tất cả. Những điều đó đã dần khiến cho mối tình của Đại gia và Nàng An trở nên diệu vợi và xa cách làm sao. Phần Nàng An, thời gian đầu vào sống và làm việc ở đất Sài Gòn đô hội. Phần thì lạ lẫm với phong cách sống nhiều khi khác hẳn của người phương nam. Phần thì do vừa được nếm “trái cấm” của mối tình đầu trải dài suốt thời thiếu nữ mộng mơ. Nàng như lâng lâng trên mây. Cả con người nàng, cả tâm hồn nàng như tràn ngập hình bóng chàng sinh viên Bách khoa, người tình đầu tiên, người đã biến nàng thành đàn bà. Có lúc nàng như điên cuồng, không chịu nổi, muốn vùng ra Bắc ngay với chàng. Nhưng ngày ấy, Sài Gòn – Hà Nội là cả một khoảng cách kinh khủng với năm ngày đêm tàu hỏa, mà không phải lúc nào cũng có sẵn vé mà mua. Điện thoại thì cả là một điều xa xỉ đến không tưởng. Nàng đành cắn răng khóc thầm bao đêm và vật vã với hình ảnh của chàng đã đóng đinh mãi mãi trong trái tim thiếu nữ trong trắng. Những buổi chiều, khi mà công việc cơ quan đã xong, mọi người có gia đình riêng đã trở về nhà. Chỉ còn vài cán bộ công nhân viên quê xa, độc thân ở lại mấy gian nhà tập thể phía sau văn phòng Đại lý vận tải biển, nàng buồn da diết. Thường thì nàng đóng chặt cửa nằm một mình gậm nhấm nỗi nhớ người yêu. Lúc nào không thể chịu nổi, nàng lại vùng dậy, ra bàn viết, gửi tâm tình vào những dòng thư cháy bỏng nhớ nhung khao khát. Có lúc, nàng đạp xe lang thang trên phố Sài Gòn, như là muốn tìm lại cái cảm giác khi được người yêu đèo bằng xe đạp lang thang trên phố Hà Nội. Nàng hít một hơi thật sâu, cảm tưởng cái mùi trai trẻ của người tình vẫn lẩn quất quanh đâu, trên phố, như hôm nào nàng vẫn thỉnh thoảng úp mặt vào lưng người yêu mà hít hà, rồi nũng nịu bảo chàng “ khiếp, anh hôi quá”. Nhưng vòng tay thì lại xiết chặt hơn, và cả khuôn mặt xinh đẹp đang bừng lên cảm xúc, nóng ran, đỏ ửng, áp sâu vào lưng chàng…Đêm về trên thành phố hoa lệ, mới thật là một cực hình với nàng. Sài Gòn đêm, như lột xác thành một viên ngọc lung linh tráng lệ. Những lầm than, bụi bặm ban ngày như được rũ bỏ hết. Những ánh đèn neon mơ ảo. Những tài tử giai nhân dập dìu. Những gái trai quấn vào nhau trong niềm hoan lạc…Thế mà nàng chỉ có một mình, cô đơn, nóng rực. Tháng đầu tiên ở thành phố, nàng không sao ngủ được trọn giấc. Hàng đêm, nàng cứ chập chờn mộng mị trong những cảm xúc lẫn lộn. Nàng nhớ quay quắt cái cảm giác mấy đêm Bách khoa. Thật sự thì chính nàng là người chủ động dâng hiến đời thiếu nữ cho người yêu mình. Nàng đã tốt nghiệp đại học. Nàng đã hai mươi ba tuổi, nàng đã trưởng thành. Đã là một thiếu nữ thuần thục, nàng hiểu mình muốn gì. Thế nên, giây phút đầu tiên đón nhận thân thể người tình. Nàng chỉ cảm thấy nhói nhẹ như có cảm giác là vừa nhận một mũi tiêm dưới da. Còn sau đó, là những đợt sóng cảm xúc của thân thể nàng tràn dâng trong vô thức, trong niềm vui sống vô bờ được khám phá, hiến dâng, tận hưởng…Có đêm, nàng giật mình tỉnh giấc, bàng hoàng với một giả thiết : nếu mình có thai thì sao? Nàng vừa cầu mong điều đó và cũng vừa kinh sợ nếu nó xảy ra. Nếu nàng có thai, nàng sẽ quyết giữ để cho bố nàng không còn có lý do nào mà phản đối người yêu nàng. Nàng sẽ đặt cả gia đình vào sự đã rồi…Nhưng nàng cũng kinh sợ cơn giận dữ của ông bố nghiêm khắc và cổ hủ. Bố nàng, chỉ vì muốn chia cắt tình cảm của nàng với người yêu, mà đã thẳng tay đưa nàng vào làm việc ở tít phương xa đó sao? Cứ thế, cả một tháng đầu tiên trên đất Sài thành, nàng cứ sống như thực, như mơ với những cảm xúc lẫn lộn: nhớ nhung, lo lắng, hy vọng, sợ hãi…Cho đến một buổi sáng thức dậy, nhìn đáy chiếc quần lót trắng của mình chuyển màu hồng. Nàng ngồi như bất động hồi lâu trong nhà vệ sinh. Một cảm giác buồn mênh mang xâm chiếm. Nhưng cũng như là có cả cái cảm giác nhẹ nhõm len lén đến trong lòng…
Nhưng rồi nàng vẫn phải sống và làm việc. Và rồi công việc của một nhân viên phòng kinh doanh đại lý vận tải biển cuốn nàng đi. Rồi phong cách sống phóng khoáng ào ạt của các người Sài Gòn đã dần cuốn nàng theo. Và dần dần, nàng cũng thả mình theo cái nhịp sống của thành phố phương nam trẻ trung ấy để vơi bớt nỗi nhớ người yêu. Đêm về, nàng vẫn nhớ người yêu da diết. Có lẽ cái cảm giác hạnh phúc, ngột ngạt ,đê mê khi nàng được người tình bao trùm lên làm nàng không ít đêm mất ngủ. Chắc rằng không ít đêm Sài Gòn, nàng cũng đã phải điên cuồng nguyền rủa tình cảnh trớ trêu của mình. Một người con gái đẹp đẽ, đang ở lứa tuổi căng tràn sức sống mà cứ đêm đêm phải vò võ một mình. Trong khi bao quanh nàng là những “Anh Hai Sài Gòn” hào hoa lịch lãm. Những chàng thủy thủ tàu viễn dương bụi bặm và phóng khoáng, những thần tượng của thiếu nữ thời ấy. Những chàng trai ấy nhìn nàng, một cô gái xứ Bắc đẹp dịu dàng. Một vẻ đẹp mong manh dễ vỡ, một đôi mắt tròn đen, sâu thẳm lúc nào cũng long lanh ướt, như thể đó là hai chiếc giếng khơi sẵn sàng dìm chết cả những kẻ anh hùng lẫn tiểu nhân. Nàng An như là một bông hoa đẹp lạ giữa rừng người đẹp Sài Thành. Chàng nào cũng rắp tâm chiếm lấy bông hoa ấy làm của riêng mình mới thỏa chí nam nhi. Cho nên chàng nào cũng cực kỳ lịch thiệp và phong nhã đến bên nàng. Sẵn sàng che chở nàng. Sẵn sàng chìa cho nàng một bờ vai. Khi nàng như con chim bé nhỏ vừa lạc vào một cánh rừng xa lạ, nhưng cũng đầy hoa thơm cỏ ngọt đợi nàng khám phá … Thế là cứ như một tất yếu, như là số phận vậy “tình đầu thường dang dở”. Mối tình của nàng với chàng sinh viên Bách khoa dần dần được thời gian, không gian và cả hoàn cảnh xã hội nữa đẩy dần vào quá khứ của cả hai. Trong sâu thẳm trái tim mình, Nàng An vẫn dành cho người yêu đầu đời một thứ tình cảm không gọi tên ra được. Thứ tình cảm ấy nó bắt nguồn từ những ngày thơ bé vụng dại. Từ những rung động non nớt đầu đời, cho đến những đêm nóng bỏng của Hà Nội mới đây. Cái tình cảm ấy nó day diết trái tim nàng mỗi khi một mình đêm vắng. Hoặc nhác thấy bóng hình quen, hay chỉ là câu chuyện của ai đó quơ về xứ Bắc. Thật ra với ly lịch là con một cán bộ tuyên giáo thành ủy, không khó đẻ Nàng An sắp xếp được một công việc ngoài bắc. nhưng Bố nàng, không hiểu tại  sao lại ghét cay ghét đắng cái bản mặt của Đại gia. Có lẽ do những thêu dệt quá đáng của dư luận về mối ình thiếu niên của Nàng An va Đại gia thủa học trò nhà quê. Cho đến sau này, cả hai đã vào đại học, bố nàng quyết tâm ngăn cản bằng được. Thâm chí, bố nàng đã rắp tâm giới thiệu con gái với những đám rất là "khá" về mọi mặt, đã chỉ mặt Đại gia mà cẫm cửa. Nhưng tất cả cố gắng của bố nàng đều vô vọng. Cứ hở ra, có thời gian là những chuyến tầu xuôi ngược Hà Nội - hải Phòng lại đưa đôi tình nhân đến gặp nhau. Dù chỉ để nói chuyện, cầm tay và nhìn nhau đăm đuối. Cay đăng vì không bảo được đứa con gái ương bướng, vị cán bộ tuyên giáo thành ủy quyết định can thiệp, tống nàng An vào làm việc ở xa cho hai đứa biệt đường đi lại. Tình yêu là một thứ tình cảm đẹp đẽ nhưng chiều khi mong manh như sương khói. Những thuer thách khắc nghiệt của không gian, thời gian và nhân gian cũng đã làm không ít mối tình phải tan vỡ hoặc âm thầm lùi bước. Trong mọt lần đi giao lưu giữa hai chi đoàn Vận Tải Biển và chi đoàn bệnh viện chợ Rẫy. Nàng An đã gặp một bác sĩ trẻ, có lông mày rậm như người yêu đầu đời của nàng. Khi bác sĩ trẻ lên sân khấu đọc tặng "một người con gái xứ Bắc" bài thơ nổi tiếng của thi sĩ Huỳnh văn Nghệ:

"Ai về Bắc ta theo với

Thăm lại non sông lạc Hồng

Từ thủa mang gươm đi mở nước

Trời nam thương nhớ đất Thăng Long..."

Nàng An không chịu đựng nổi, vùng chạy ra ngoài hội trường khóc nức nở. Khi nàng cảm thấy như có hơi thở của ai đang phả vào tóc gáy mình, ngước lên. Bác sĩ trẻ, cầm tay, đưa nàng cái khăn mùi xoa, vừa lí nhí như là lời xin lỗi. Nàng òa lên khóc to hơn và bất giác gục đầu vào bờ vai của chàng trai Sài Gòn hào hoa, lịch thiệp. Và cứ như thế, như là một sự tất yếu vậy. Nàng An và người tình của nàng cứ mặc nhiên không nói lời chia tay. Không dòng thư từ biệt. Nhưng cứ từ từ, dần dần trôi xa nhau trong cuộc đời và trong nỗi khắc khoải của cả hai .
Và bây giờ, Đại gia - tân kỹ sư mới ra trường. Một mình một xe đạp với mấy món đồ tàng tàng, và cái quyết định phân công công tác trong túi áo ngực. Sau một buổi sáng vừa đạp xe, vừa hỏi đường đã mò đến được đầu làng Bàn Sơn, nơi đóng của cái nhà máy gạch mà Đại gia được vinh dự điều về làm việc. Gọi là nhà máy gạch Bàn Sơn cho oai và cho đúng với tên trong quyết định của trên khi ký hồi mới giải phóng miền Bắc năm 1954: “Trưng thu đất ruộng của nông dân làng Bàn Sơn để xây dựng nhà máy” sản xuất gạch ngói phục vụ sự nghiệp xây dựng thủ đô. Thực chất nó chỉ là mấy cái lò gạch không hơn không kém. Có lẽ nó trông cũng hao hao cái lò gạch của cặp tình nhân Thị Nở - Chí Phèo trong truyện của ông Nam Cao mà Đại gia vẫn hình dung ra khi học văn hồi cấp ba. Dắt xe qua cái cổng sắt han gỉ, vừa đói, vừa mệt, vừa nóng. Nhìn quanh chẳng thấy bóng một ma nào để mà hỏi thăm đường lên phòng tổ chức nhà máy. Đại gia cứ dắt đại chiếc xe đạp hướng về phía mấy dãy nhà to to, đoán chừng là văn phòng làm việc. Đến đầu một dãy nhà cấp bốn, tường gạch non, mái lợp ngói móc. Đại gia mừng rỡ khi nhìn thấy một cô gái dáng người dong dỏng nhưng tròn lẳn, khỏe mạnh trong bộ đồng phục công nhân màu xanh. Tay cô gái cầm một cái bát và đôi đũa, cô đứng trước cửa phòng đầu tiên của dãy nhà. Có lẽ cô công nhân đi ăn cơm tập thể vừa về đến đấy, “Chị ơi, cho tôi hỏi thăm…”. Một thoáng giật mình, một khuôn mặt trắng hồng phúc hậu, một đôi mắt tròn to ngỡ ngàng nhìn lên. Sau này, Đại gia nghĩ đó là giây phút định mệnh của đời mình. Mặc dù lúc đó Đại gia vừa đói, vừa mệt nên cũng chả buồn thưởng thức nhan sắc của cô nàng công nhân ấy ra sao theo thói quen. Nhưng cô công nhân nhà máy gạch Bàn Sơn – sau này sẽ trở thành bà Cả của Đại gia - đã xăm xắn chỉ đường cho Đại gia lên phòng tổ chức trình giấy tờ. Rồi thì cô lại tất tả xuống nhà bếp nói khéo, xin được một xuất cơm trưa ở nhà ăn tập thể của nhà máy … Kể từ hôm đó, Đại gia chính thức là “cán bộ công nhân viên” của nhà máy gạch Bàn Sơn, trực thuộc Bộ. May cho Đại gia là giám đốc nhà máy, Cương cận, cũng là dân Bách Khoa, vừa được Bộ điều về thay cho ông giám đốc già mới nghỉ hưu. Cương cận vừa xăm soi bằng tốt nghiệp kỹ sư loại ưu, bảng điểm cùng mớ lý lịch đoàn viên, sinh viên trong cái tập hồ sơ chán chê, rồi phán xanh rờn: “Anh với chú cùng là dân Bách khoa, cùng là trí thức cả. Anh cũng vừa được trên điều về đây. Cái nhà máy này mấy năm nay nát quá, anh và chú cùng nhau xắn tay vực cái nhà máy này lên, nhà máy hoạt động tốt thì anh em mình cũng có cơ hội. Trước mắt, anh điều chú xuống phòng kỹ thuật, làm đội trưởng đội xe. Cố gắng làm việc cho tốt rồi dần dần anh sẽ quan tâm cất nhắc, thế nhé”. Gọi là đội xe cho oai, chứ thực ra cả nhà máy có hai chiếc ô tô tải nhãn hiệu IFA, do Cộng hòa dân chủ Đức sản xuất từ những năm sáu mươi, chuyên dùng để chở than từ cảng sông gần đấy về nhà máy. Ngoài ra, còn có khoảng hai chục cái xe ngựa kéo, vừa để dùng chở gạch phơ từ các sân phơi xa về lò nung hoặc khi nào ô tô hết dầu hay hỏng hóc thì lại dùng chở than từ bến về. Đại gia xuống đội, nhìn cơ ngơi mà thấy “đau hết cả tấm lòng ”. Bao nhiêu năm nhọc công ăn học. Bao nhiêu kiến thức cao siêu được các ông thầy ở ngôi trường Đại học danh giá truyền dạy. Nào là Sức bền vật liệu. Nào là Hóa lý. Nào là Cơ học. Nào là Toán cao cấp trộn lẫn với cả lập trường tư tưởng, chủ nghĩa v.v… Mà giờ đây về chỉ huy một đàn ngựa với một đám người gọi là “công nhân lái xe vô lăng dây” đang thời đói khát, nên mặt tay nào tay nấy cũng cứ dài ra, nom hao hao như mặt ngựa. Nhưng chuyện công việc là không đùa được. Nó là câu chuyện sát sườn liên quan đến cơm áo gạo tiền nên Đại gia chả có thời gian mà nghĩ ngợi ngán ngẩm nhiều. Phải lăn vào mà làm việc, tìm hiểu, quản lý. Hòa đồng vào với cái đám tài xế “vô lăng tròn” (xế ôtô) lẫn” vô lăng dây” (xe ngựa), Đại gia thấy ở bọn họ ngoài cái vẻ bậm trợn, du thủ du thực của quân đầu sông bến bãi ra, thì cũng có nhiều tính cách hay ra phết. Nghĩ gì nói nấy, sòng phẳng, dám làm dám chịu và hơi hơi có cả tính cách của dân giang hồ nghĩa hiệp! Buổi đầu ra mắt đội bằng một bữa rượu lạc rang, bánh đa say sưa ở bến sông. Đại gia bỗng thấy mình như là nhân vật Tống Công Minh trong Thủy Hử đang về Lương Sơn Bạc thế thiên hành đạo. Đại gia hình như sinh ra đã có tố chất thủ lĩnh bẩm sinh. Ngày đi học, kể từ lớp một đến đại học, Đại gia luôn luôn được bầu làm lớp trưởng. Ngay cả khi đi đá bóng sinh viên trong trường Bách khoa, Đại gia cũng đóng vai đội trưởng. Chả là với thân xác “to, cao, đen”, lừng lững một đống, lại kèm theo một cái giọng vang rền đầy uy lực, chỉ cần có sự hiện diện của Đại gia ở vị trí trung vệ, chốt chặn cuối cùng trước cầu môn đội nhà, nhiều tiền đạo đối phương thấy bóng Đại gia lao ra đã khiếp vía, bỏ bóng chạy lấy người. Thế nên với tư chất thủ lĩnh bẩm sinh, không khó để Đại gia cai quản thành công đám công nhân đói khát và bất hảo bậc nhất nhà máy. Với trí thông minh, lại được đào tạo chu đáo ở trường lớn, nên Đại gia nhanh chóng đưa công việc ở đội xe vào nền nếp theo yêu cầu của Cương cận. Nhưng dù có làm tốt, có quản lý chặt chẽ đến đâu thì hàng tháng Đại gia cũng chỉ được nhà máy trả cho năm mươi tư đồng hai hào rưỡi, lương khởi điểm của kỹ sư. Kèm theo tem phiếu mua mười lăm cân gạo, nửa cân thịt, hai bìa đậu, nửa lít nước mắm, thế thôi. Thế nên Đại gia đói lắm. Đang sức vóc thanh niên, nhiều lúc cái đói hành hạ Đại gia đến mức muốn rẽ xuống bãi sông, nhổ trộm mấy củ khoai lang của hợp tác xã ăn cho đỡ xót ruột.
Một buổi sáng, trước khi vào làm việc, Đại gia rẽ vào cái quán nước bên cạnh cảng sông, ăn chiếc bánh chưng nhỏ và uống chè xanh lót dạ. Cái con mẹ bán hàng nước ấy cứ nửa nạc nửa mỡ, nửa già nửa trẻ, nửa đỏ nửa xanh. Vừa đong đưa, vừa thì thầm nghiêm trọng bảo với Đại gia rằng: “Trong tay có cả đống tiền thế mà phải chịu đói. Phải tay gái này á, suốt ngày rượu thịt chó ngay!” “Tiền ở đâu ra?” “Than không là tiền à?”. Thế là Đại gia nhìn ngay ra vấn đề. Đại gia lập tức nhìn thấy những khe hở chết người của cung c¸ch quản lý thời bao cấp, tưởng như rất chặt chẽ, nhưng thực ra lại vô cùng lỏng lẻo. Chỉ cần tinh ranh hơn người một chút là tha hồ xà xẻo của c«ng. Dưới chiêu bài cải thiện đời sống cho cán bộ công nhân viên trong đội, Đại gia xin phép nhà máy cho “tận thu than rơi vãi” ở xà lan, bến bãi gom bán cho dân xung quanh làm than tổ ong đun nấu. Thực ra quân của đội xe có tận thu gì đâu. Theo sự chỉ đạo của Đại gia, khi nhận than của cánh xà lan bằng cách đo mét khối rồi cân lên tính cho tất cả xe. Quân của đội cứ nhè chỗ than khô nhất mà cân chuẩn. Còn khi chở về đến kho than của nhà máy, thì Đại gia lại cho quân chọn chỗ than dưới đáy xà lan ẩm nhất để cân chuẩn. Tất nhiên là có hối lộ tay thủ kho và tay giám sát tí chút. Thế là bằng cách đó, Đại gia cùng với đội của mình mặc sức kiếm ăn. Phần than chênh lệch giữa hai đầu bến và kho, Đại gia cho bán với chiêu bài “tận thu than rơi vãi” cho các lò gạch tư nhân xung quanh, kiếm được cũng khá. Các phân xưởng, các bộ phận xung quanh nhìn vào đội xe bắt đầu thấy hậm hực.
Lúc đó, Đại gia đã nghĩ, có khi mình bị đẩy về tận đáy của cái thiết chế xã hội thời bao cấp này có khi lại hay. Cứ mặc lòng kiếm ăn. Giá mà có ở lại Trường hay Viện nào đó bên nội thành thì, có lẽ Đại gia cũng không sống nổi với mười năm kilôgam gạo và bộ tem phiếu loại cùng đinh nhất này. Chỉ trong vòng vài tháng kể từ khi nhận việc, về cơ bản Đại gia đã đứng chân vững vàng tại đội vận tải và tự nhủ mình đã giải quyết xong vấn đề ăn. Đại gia luôn quan niệm cuộc sống của con người có hai vẫn đề lớn cần được giải quyết đó là vật chất và tinh thần. Giờ đây, Đại gia tiền lúc nào cũng xông xênh trong túi. Ăn uống thì lúc nào cũng có các huynh đệ trong đội phục vụ đầy đủ. Đối với một thằng thanh niên trẻ trung như Đại gia lúc đó, thấy cũng thỏa chí rồi. Phạm trù vật chất đối với Đại gia coi như đã được thỏa mãn. Còn vấn đề tinh thần ,với một thanh niên trí thức đầy sung lực và đam mê thì, những thú vui như đọc sách hay thỉnh thoảng mới được đi xem phim hay ca nhạc bên nội thành là không đủ. Nhu cầu giải trí về mặt tinh thần lớn nhất của mấy tay thanh niên đang độ cường tráng phải là nhu cầu tình dục, xác thịt, ân ái … Nhất là với Đại gia, một tay chơi khi đó cũng đã khá sành đời. Kể từ khi được nếm mùi thân xác phụ nữ, lúc là sinh viên năm thứ tư trường Bách khoa. Thì cái nhu cầu thường nhật của một thằng thanh niên ấy, khiến Đại gia luôn bức bối không yên.
Từ khi được Nàng An chủ động trao cho và dẫn dắt vào đời, thì Đại gia hình như đã mắc phải một căn bệnh như một nhân vật trong thần thoại Hy Lạp bị Zeus trừng phạt về thói tham ăn của mình: Càng ăn càng đói, càng uống càng khát! Sau mấy đêm thần tiên trong kí túc xá Bách khoa, chia tay, tiễn Nàng An đi nam rồi, Đại gia như nhìn thấy ở người con gái trẻ nào cũng có nét giống với người tình của mình. Đến độ, sau một tuần, không thể chịu đựng được hơn nữa, Đại gia đã rủ ngay em sinh viên mới quen Trường Kinh tế bên cạnh, vào công viên, đè dúi dụi cô nàng ở gốc cây hoa sữa cổ thụ bên góc đường Trần Nhân Tông – Nguyễn Đình Chiểu. Thực ra sau này, khi đã đủ trải nghiệm trong tình trường, trong cuộc đời, Đại gia mới hiểu rằng, bản năng đàn ông, một cái bản năng sinh học trời cho của Đại gia rất mạnh mẽ. Nàng An chỉ là người đóng vai trò đánh thức cái bản năng đó dậy. Như là người đầu tiên châm lửa vào cả một cánh rừng đang khô nỏ, chỉ đợi một chút xíu là sẽ bùng lên như hỏa diệm sơn ngay. Hệt như trong một câu chuyện cổ Ả Rập, vị thần đang bị giam giữ trong lọ đã được Nàng An tháo nút. Sau khi tiễn nàng vào nam, Đại gia đã cực kỳ khổ sở với nỗi nhớ nàng. Nhớ những cảm giác mà khi gần gũi nàng đem lại. Ngày càng những nỗi bức xúc bản năng của đàn ông, càng căng thẳng thường trực, đến nỗi Đại gia không thể không giải tỏa. Mấy lá thư yêu đương ướt át của Nàng An từ phương nam xa xôi gửi ra, chỉ đóng vai trò thúc đẩy Đại gia phải nhanh chóng tìm đối tác để giải quyết những nỗi bức xúc bản năng mà thôi. Khi đi chơi với các em sinh viên nữ các trường xung quanh như Sư phạm, Kinh tế hoặc mấy em nhân viên khu Cao -Xà - Lá mạn Hà Đông, đợt về kiến tập dưới đó. Không phải là Đại gia không có ít nhiều áy náy với những tình cảm của Nàng An. Có khi Đại gia, chàng sinh viên Bách khoa năm cuối - vừa đạp xe ra Bờ Hồ gửi cho nàng một lá thư thấm đẫm mong nhớ, đợi chờ, hứa hẹn, yêu đương thề thốt, xong là phơi phới đạp xe xuống Sư phạm, đèo một em ngược lên công viên Lênin. Luồn lách qua cái khe rào đằng ngõ Vân Hồ để trốn vé. Đưa em vào chỗ tối tha hồ tâm sự, hôn hít, sờ mó, rồi đè nhau ra bãi cỏ.
Nhưng giờ thì Đại gia đã ở tít ngoại thành. Công việc thì nhiều và bất chợt nên không còn thời gian thăm mấy em người tình cũ. Ở quê, Đại gia cũng xơ cua được vài em khá xinh theo kiểu chân chỉ hạt bột, để thỉnh thoảng có về thăm gia đình còn tụt tạt. Được cái ngày ấy con gái cũng lành, ngây thơ, chưa bị đầu độc bởi những “tư tưởng phương tây suy đồi” như bây giờ. Nên Đại gia sắp xếp thế nào, các em cũng đều tin tưởng và ở yên vậy. Thế nên không có vụ bất ổn nào xảy ra. Nhưng từ ngày kiếm ăn được, có đồng ra đồng vào, lại liên tục được đám giang hồ hảo hán ở đội lôi đi chiêu đãi rượu thịt chó, lại cộng với tuổi trẻ đang thời nên Đại gia sung sức lắm. Đêm về, nhiều lúc không ngủ nổi vì “thằng em nhỏ” cứ quấy phá! Cô gái mà Đại gia gặp hôm xuống nhận công tác tại nhà máy đã mặc nhiên trở thành như là một người bạn. Nhưng cô nhút nhát và lành quá, và có lẽ cả lương thiện nữa. Cô chỉ biết ngày ngày đi đóng gạch phơ ngoài sân nắng, hết ngày đếm viên lên cáng để tính lương khoán. Đến bữa thì cầm bát xuống nhà ăn tập thể ăn cơm. Thỉnh thoảng nhớ thì về thăm mẹ ở ngoài làng Bàn Sơn gần đấy. Cũng thi thoảng có hoa quả hái từ vườn nhà vào cô lại đem cho Đại gia, ngoài ra cô chẳng biết làm gì hơn … Dù cô có một khuôn mặt khá xinh, nữ tính và phúc hậu. Cô có dáng người cao ráo, khỏe mạnh của một người quen lao động chân tay từ bé. Nhưng kỳ lạ là hình như cho đến lúc ấy, chưa bao giờ Đại gia nhìn cô với con mắt của một người đàn ông nhìn một người đàn bà. Mặc nhiên, kể từ cái bữa cơm trưa đầu tiên ở nhà máy gạch Bàn Sơn mà cô tất tả xuống nhà bếp xin về cho Đại gia giữa trưa hè oi ả ấy, Đại gia đã coi cô như là một cái gì đấy thân thuộc. Như là em. Như là chị. Như là gia đình. Nhưng không phải là một đối tác tình dục. Đại gia nhớ Nàng An và các người tình đã đi qua đời trai của mình lắm. Một nỗi nhớ cháy bỏng khát khao và tràn trề nhục dục. Cứ khi màn đêm buông xuống, một mình nằm trên chiếc giường cá nhân trong góc phòng, Đại gia lại như hình dung ra rõ mồn một thân thể đẹp đẽ thơm tho của Nàng An. Những giây phút hoan lạc thần tiên cùng nàng mới chỉ vừa diễn ra hồi năm ngoái ở căn phòng kí túc xá Bách khoa thôi. Đại gia vẫn như nhìn thấy từng đường nét uốn lượn đồi núi suối khe trên thân thể nàng. Thật ra, không phải đến hôm đó Đại gia mới được chiêm ngưỡng cái phần đàn bà thần bí nơi nàng. Một cuộc tình xuyên suốt tuổi hoa niên giữa Đại gia và Nàng An ở cái miền quê thanh bình đẹp đẽ. Nơi Đại gia và nàng cùng sinh ra, lớn lên, cùng học dưới một mái trường, đã tạo cho cả hai thật nhiều cơ hội để có thể gần gũi nhau. Tuy nhiên, cũng như mọi mối tình thơ trẻ khác. Nó chỉ mang màu sắc “hái hoa bắt bướm” cùng nhau đúng nghĩa, chứ hầu như không có màu sắc nhục dục. Những cô bé, cậu bé lứa tuổi ô mai, ổi ương dù trong lòng có sôi sục tình ái thì cũng chỉ dám trao nhau vài ánh mắt nhìn, cái nắm tay vội vã và một vài thứ kỷ vật ngộ nghĩnh lãng mạn. Cả tuổi thơ trẻ thần tiên bên nhau như thế. Thế nhưng cuộc sống đã đưa đẩy cho Đại gia một cơ hội ngắm nhìn thân thể của Nàng An, vào lúc mà cả Đại gia và Nàng An hoàn toàn không ngờ tới. Dù cái giây phút ấy chỉ qua nhanh như một ảo ảnh ma mị của sắc đẹp thiếu nữ, nhưng cái hình ảnh non tơ của nàng đã đóng đinh trong đầu Đại gia. Mà mãi về sau này hình ảnh thiếu nữ trưởng thành, tràn trề phồn thực của nàng, cùng với những cảm xúc bùng nổ dâng trào mới át đi được. Còn nàng, cũng từ cái giây phút thơ trẻ, vụng dại và run rẩy sợ hãi trong cái miếu hoang năm nào. Nàng An đã cảm nhận được sự vững chãi, tin cậy, mạnh mẽ rất chính nhân quân tử nơi Đại gia. Và kể từ đó, trái tim và khối óc của nàng đã thầm xác định thuộc về Đại gia mãi mãi. Thế nhưng giờ đây, nằm một mình mà hình dung ra cặp vú tròn xoe, trắng hồng, to như hai cái bát sứ úp ngược trên ngực nàng, hai cái núm vú tí xíu hồng rực lúc nào cũng cương cứng lên như thách thức, cùng cái miền thảo nguyên mềm mại mướt mát dưới rốn nàng. Rồi thì cái nỗi nhớ cồn cào khát khao và nóng bỏng về cái cảm giác lúc được nàng âu yếm vuốt ve, nhẹ nhàng và khéo léo đưa Đại gia đi sâu vào thân thể mình. Mềm mại, ướt át, nóng rẫy. Những xung động vô thức của cả hai bao trùm và tràn lấp vào nhau. Hai thân thể trẻ trung, tươi mới, căng tràn sức sống như cùng tan biến vào trong vũ trụ mênh mang hỗn độn thủa sơ khai … Đại gia không thể chịu đựng nổi nữa. Đại gia vùng dậy, khoác áo và rẽ sang khu tập thể công nhân nữ.
Những ai chưa từng sống trong thời bao cấp, chưa từng “ăn cơm tập thể, nằm giường cá nhân”, thì chắc chắn là không thể hình dung ra có một thời cả nước Việt ta đã sống như thế. Sau này, nhiều lúc cao hứng ,trà dư tửu hậu, Đại gia hay kể lại cho đám nhân viên trẻ của công ty nghe về cái thời ấy. Hầu hết chúng đều không tưởng tượng ra được. Đều không thể hiểu được tại sao mọi người lại phải chịu đựng những chuyện như thế. Chúng mỉm cười bĩu môi và nhún vai … chịu! Nhưng mà hầu như cả tuổi trẻ của Đại gia đã trôi đi trong môi trường xã hội như thế. Vào cái thời ấy, tất cả trường học, cơ quan, nhà máy, xí nghiệp, công nông trường đều tổ chức bếp ăn tập thể và đều xây dựng các khu nhà ở tập thể lớn nhỏ khác nhau. Hàng ngày đến bữa, theo hiệu lệnh, thường là tiếng kẻng (có lẽ cái thuật ngữ: “Ăn cơm trước kẻng” được ra đời vào thời kỳ này?) mỗi người cầm một cái bát, một đôi đũa xuống nhà ăn. Tự động ghép năm người một mâm ngồi vào ăn cơm. Ngay cái chuyện ăn này cũng xảy ra nhiều bi hài kịch khốn khổ. Bởi khẩu phần định suất của mỗi người có hạn. Lại bị ăn bớt ăn xén từ trên xuống, dưới cùng là mấy con mẹ cấp dưỡng. Nên nhiều khi cơm ra đến mâm chẳng còn là bao. Đã thế lại có người ăn nhanh, người ăn chậm. Có kẻ phàm ăn tục uống những cũng có người ăn uống cảnh vẻ nhỏ nhẹ. Hài nhất là có mấy tay “bụng cao dạ dốc”, rắp tâm chén hơn bạn hữu, bèn đi thửa một cái bát sắt ăn cơm của Trung Quốc viện trợ cho bộ đội thời chống Mỹ còn sót lại. Cái bát này đã gây ra không biết bao nhiêu vụ “mất đoàn kết nội bộ”, chỉ vì khối lượng của nó gần gấp đôi những cái bát ăn cơm khác. Thế nên bát sắt Trung Quốc trứ danh ấy (bộ đội chống Mỹ gọi là bát B52) mới có hỗn danh là “bát mất đoàn kết”. Có trời mà giữ được hòa khí khi đối tác cùng mâm cứ điềm nhiên lèn đầy cái bát to tú hụ mà xơi thẳng cánh. Trong khi mình thì dùng cái bát sứ Bát Tràng vừa xấu vừa nhỏ, gắng lắm một bữa được ba lần đưa là hết. Ăn xong bữa cơm mà nhiều lúc cảm thấy trong bụng chưa có tý gì. Đã thế, chủ nhân của cái bát mất đoàn kết ấy lại nằm ườn ra xoa bụng, gõ bát, nghe chừng no đủ thỏa thuê lắm. Thế là sẽ xảy ra một số tình huống khá bi hài là, đợi khi chủ nhân chiếc bát sắt không có nhà, mấy tay cùng phòng sẽ đem cái bát ấy xuống nền nhà xử “trảm”, vì tội gây mất đoàn kết nội bộ! Chỉ mấy nhát búa dập thẳng cánh cho cái bát bẹp rúm lại và ném xuống ao bèo, thế là xong! Nhưng cũng có khi ở nhiều chỗ, mọi người không sử dụng biện pháp mạnh như vậy mà sử dụng biện pháp tẩy chay ngấm ngầm. Hễ đối tác nào mang chiếc bát trứ danh đó ngồi vào mâm nào, là mâm ấy tự động đứng dậy hết … Thật là bi hài hết chỗ nói. Có lẽ cũng tất cả là do đói kém mà ra. Khi con người ta bị đẩy đến tận cùng của sự đói khát thì khó lòng mà giữ được nhân cách thông thường. Người xưa đã chả dạy “Bần cùng sinh đạo tặc” đó sao? Đấy là phần ăn. Còn phần ở thì, các đơn vị thường tổ chức xây nhà tập thể cho cán bộ công nhân viên của mình. Trong khu tập thể ấy, phân ra làm hai tiểu khu: khu hộ gia đình và khu những người độc thân. Thường là những ngôi nhà này được làm hết sức tạm bợ, vách dựng bằng tre, nứa rồi sau đó trát toocxi rơm rạ (một hỗn hợp gồm rơm rạ, bùn, thêm chút vôi, xi măng trộn lẫn), mái lợp lá cọ hoặc nơi nào oách hơn có thể lợp ngói móc. Các hộ gia đình sẽ được phân một gian ở bên khu gia đình. Mỗi gian ấy áng chừng khoảng tám đến mười mét vuông. Mọi sinh hoạt vui buồn của các gia đình chủ yếu diễn ra ở cái không gian chật hẹp tù túng này. Thường thì sẽ có thêm một khu vực bếp riêng để đun nấu ngay trước cửa dãy nhà, cách một lối đi, kiêm sân chơi, kiêm nơi phơi quần áo và chăn nuôi tăng gia gà vịt. Ở bên khu vực của những người độc thân sẽ lại được phân ra làm hai khu vực nam riêng, nữ riêng. Mỗi phòng ghép khoảng bốn, sáu hay tám người tùy từng nơi và từng điều kiện. Mỗi người sẽ có một cái giường cá nhân gỗ tạp, do một xí nghiệp mộc quốc doanh đóng hàng loạt. Tài sản riêng tư của từng người được cư ngụ trong những chiếc hòm gỗ hay hòm tôn đủ kiểu. Kẻ thì để đầu giường. Người thì lại nhét tít gậm giường cho chắc ăn. Giữa các phòng độc thân ấy luôn luôn là một cái bàn gỗ dùng để uống nước, tiếp khách hay lúc nào có đồ tươi sống thì tập trung cả phòng ăn liên hoan. Cả khu tập thể như vậy thường có một bể nước công cộng hoặc một cái giếng khơi lấy nước ăn uống tắm giặt. Nhiều nơi còn xây ngay tại đấy một khu tắm, ngăn đôi giữa hai bên nam nữ bằng một cái tường gạch cao quá đầu người. Chiều chiều, nam thanh nữ tú, già trẻ lớn bé, kéo nhau đi tắm vui như hội. Mấy tay thanh niên tắm bên này, nghe chị em tắm táp bên kia, vỗ nước kì cọ lạch bạch và rúc rích so đo cấu chí nhau. Không chịu được, thỉnh thoảng lại nhảy dựng lên một cái, đầu vượt qua tường, tranh thủ ngó sang chớp nhoáng “bổ mắt”, khiến cho chị em vừa rú lên, vừa cười như nắc nẻ, vừa rủa xả vài câu đanh đá nhưng trong lòng lại thấy râm ran thế nào ấy …Cả khu tập thể như vậy cũng sẽ có một chỗ gọi là nhà vệ sinh công cộng. Thường được xây xa khu nhà ở một chút. Những người đã từng sống ở những khu tập thể như vậy sẽ không bao giờ quên nổi cái gọi là nhà vệ sinh này. Bẩn thỉu và hôi hám không có từ nào để tả nổi. Mỗi lần đi vệ sinh xong, Đại gia phải ra đầu gió đứng hàng tiếng đồng hồ mới hết cái mùi khủng khiếp của nhà vệ sinh công cộng. Cái mùi ấy nó ám vào quần áo và như quyện vào cả da thịt, cái mùi xú uế ấy dường như là một chỉ dấu khủng khiếp của cuộc sống bần hàn khi xưa.
Nếp sinh hoạt của hầu hết mọi người thời đó rất giản dị. Năm giờ sáng, kẻng báo thức, loa truyền thanh phát bài nhạc thể dục buổi sáng. Mọi người thức dậy, tập thể dục, vệ sinh cá nhân, xuống bếp ăn tập thể ăn sáng rồi đi làm. Trưa, kẻng nghỉ việc thì đi ăn trưa. Tối, kẻng nghỉ việc, xuống bếp … Đến khoảng mười giờ đêm, là tay bảo vệ lò dò đến đầu hồi các dãy nhà, kéo phựt cái cầu dao điện xuống. Tất cả chìm vào màn đêm. Đi ngủ tiết kiệm điện để góp phần xây dựng đất nước. Với cung cách quản lý xã hội theo kiểu trại lính, tưởng như vô cùng sắt đá và chặt chẽ. Tưởng như sẽ không có chỗ cho những thứ tình cảm mà các nhà kinh điển thời ấy gọi là “tiểu tư sản” nảy nở, những thứ như là tình yêu nam nữ, ái ân xác thịt ngoài vợ ngoài chồng … Nhưng thật ra, tình yêu nam nữ, nhu cầu tình dục, nhu cầu ân ái xác thịt. Đặc biệt là của những người trẻ, là một nhu cầu cấp thiết, không khác gì nhu cầu ăn uống để sống và tồn tại. Khi Thượng Đế sinh ra loài người, ngoài những bản năng sống sót và tồn tại mà Người đã ban cho mọi loài trên thế giới này, từ những sinh vật thấp nhất đến đỉnh cao của sự sống là nhân loại. Thượng Đế đã ưu ái cho loài người một “món quà” đó là bản năng tình dục đặc biệt. Nó không đơn thuần chỉ là bản năng bảo tồn nòi giống. Nó là sự thăng hoa của Ngài khi sáng tạo ra loài người. Thế nên, luôn song hành với bản năng sinh tồn. Bản năng tình dục là một dòng chảy của cuộc sống bất diệt. Nó là dòng sông cuồn cuộn chảy trong thân thể cường tráng đẹp đẽ của người nam và người nữ. Những định chế xã hội ở các thời kỳ khác nhau của lịch sử loài người, nhiều lúc đã nghĩ ra những điều oái oăm để khắc chế dòng chảy đó nhưng đều bất lực. Nó là dòng sông của cuộc sống nên, dù có be bờ đắp đập ở chỗ này, ngăn trở được một lúc nào đó, thì, dòng chảy của cuộc sống ấy vẫn cứ phải chảy. Vẫn cứ âm thầm, rỉ rách tìm lối thoát đi ở những chỗ không ngờ nhất. Không một cơ chế, không một định chế, không một quy định nào ngăn cản được. Bởi, đó là bản năng xa xưa nhất, bản năng mạnh mẽ nhất, bản năng gốc của loài người … Thế nên, hàng đêm khi ánh điện phụt tắt. Đến giờ giới nghiêm, phòng nào đã về phòng ấy. Nhưng lát sau, những cánh cửa phòng nam, phòng nữ lại nhẹ nhàng mở ra đóng vào âm thầm trong đêm như chưa từng khép mở. Những bóng người như những chú mèo đêm lại lướt vào bên trong. Những tiếng rờ rẫm nhau. Những âm thanh xột soạt của quần áo đang cuống quýt cởi ra. Những tiếng rên rỉ hoan lạc gần như tắc nghẹn trong cổ họng vì cố kìm chế. Hòa cùng là những tiếng cọt kẹt của chiếc giường cá nhân gỗ tạp đang chỉ chực xập xuống trước những cơn nứng tình … Tất cả hòa vào nhau thành một bản giao hưởng bất diệt của cuộc sống, dù bị ngăn trở những vẫn cứ nảy mầm, sinh sôi. Lâu lâu, vào một ngày chủ nhật, cả nhà máy lại rộn ràng rủ nhau lên hội trường ăn kẹo, hút thuốc, uống nước chè xanh tiễn vài đôi từ biệt khu độc thân sang nhận phòng bên khu gia đình. Thỉnh thoảng, một em công nhân nữ xanh mướt, rụt rè lên phòng tổ chức xin nghỉ phép để về quê “giải quyết việc riêng”. Đêm tối quá, em không xác quyết được ai là tác giả cái mầm sống đang hình thành trong bụng mình. Thôi thì, lạy Trời Phật … Nhưng cũng không hiếm các em can đảm sinh con một mình, vì kiên quyết không có tay thanh niên nào đứng ra nhận tác phẩm. Bởi, thằng nọ cứ nghĩ là của thằng kia. Thế nên, hồi đầu năm, phòng y tế nhà máy tổ chức một đợt thi đua đặt vòng sinh đẻ kế hoạch, có treo thưởng hẳn hoi. Người đầu tiên lên đặt vòng và lĩnh thưởng là em Lan, một công nhân nữ chưa chồng nhưng đã có hai con. Theo như lời mấy y bác sỹ nói lại, lúc thao tác đặt vòng, em Lan có tâm sự là :“Thôi thì mình nhỡ nhàng, kiếm hai đứa nuôi là đủ rồi, đặt cái vòng tránh thai vào, yêu đương cho thoải mái”
Đại gia, hồi đầu mới về làm việc tại nhà máy, tối chỉ nằm đọc sách. Dầu sao, Đại gia cũng là một kỹ sư vừa tốt nghiệp trường Bách khoa bên nội thành. Đại gia đang quen cặp kè với mấy em sinh viên, hoặc mấy em gái con cái cán bộ công nhân viên ở khu tập thể quanh đấy. Em nào cũng thơm tho sạch sẽ như múi mít vậy. Thế nên khi mới về nhà máy, Đại gia nhìn các em công nhân chân lấm tay bùn, mặt nhem nhở nhọ than, thấy trong lòng không có tí cảm xúc nào. Nhưng rồi bản năng tình dục của Đại gia vốn đã mạnh mẽ hơn người, đang tuổi thanh xuân phơi phới, lại thường xuyên được đàn em ở đội xe bồi dưỡng bia, rượu, thịt chó nên Đại gia thấy sinh lực tràn trề lắm. Không thể chịu đựng được hơn nữa, Đại gia cũng đi cùng mấy thằng thanh niên ở phòng tập thể đi mò gái. Và rồi dần dần thành như một thói quen, mà hình như có cái gì trong vô thức điều khiển, cứ tối đến là Đại gia lại sang khu tập thể công nhân nữ.
Hồi ấy, cả nước Việt mình sống trong một cái môi trường xã hội rất kỳ cục của cơ chế bao cấp. Cái cơ chế ấy tạo ra một cơ cấu quản lý xã hội mang nặng tính bình quân chủ nghĩa. Ở đó, mọi người có thể làm các công việc khác nhau, tính chất đặc thù khác nhau nhưng mức hưởng thụ thì gần như bị cào bằng. Cho nên, ở một cái đất nước vừa thoát ra khỏi mấy cuộc chiến tranh, toàn đổ vỡ và dở dang, nhưng mọi người tự nhiên bị mất động lực làm việc. Ngày xưa còn lao động vì tiền tuyến. Giờ đây thằng làm nhiều, kẻ làm ít đều khốn khổ như nhau. Vài kẻ láu cá hơn thì lợi dụng được vào cái cơ chế “xin – cho” khốn khổ để đục khoét. Thì cũng ăn dấm ăn dúi hơn được đồng loại vài miếng, nhưng cũng phải tủi nhục và âm u lắm. Cái cơ chế “bao cấp, xin cho” khốn nạn ấy đã kéo lùi lịch sử, làm tha hóa nhân cách và triệt tiêu không biết bao nhiêu trí tuệ của dân tộc Việt. Làm cho nước Việt ta lúc đó, trở thành một chốn khốn cùng của thế giới, hệt như một kẻ ăn mày. Có dạo cán bộ công nhân viên cả nước phải ăn bo bo, một thứ lương thực vốn được người nước ngoài dành cho gia súc ăn. Đại gia được trời phú cho cả sức khỏe và trí tuệ hơn người. Khi bị điều về nắm cái đội xe toàn những tay du thủ du thực, thành phần bị kỷ luật ở các phân xưởng tống xuống … Tay nào cũng đang đói vêu vao, mặt dài gần giống đám ngựa của đội đang chăn dắt. Đại gia nghĩ ngay là phải tìm cách cải thiện đời sống cho anh em thì mới thu phục được họ làm việc cho mình. Sau thời kỳ này vài năm, một vị lãnh đạo cao cấp có tâm với dân mới kêu gọi “Hãy tự cứu mình trước khi trời cứu”. Nhưng ngay lúc đó, Đại gia đã phải nghĩ cách tự cứu mình và cứu anh em trong đội mình rồi. Bởi vì, Đại gia cũng đói lắm. Với cái sức vóc hơn người mà ngày ngày vác bát xuống nhà ăn tập thể, mấy bát cơm gạo hẩm, vài cọng rau muống già, đôi miếng thịt mỡ thái mỏng đến mức có thể thổi bay được. Thử hỏi Đại gia chịu sao nổi. Thế nên bằng trí tuệ của mình, không khó khăn gì để Đại gia phát hiện ra kẽ hở trong hệ thống quản lý để có thể kiếm ăn. Được sự thông cảm của mấy tay phụ trách việc giám sát, nghiệm thu (tất nhiên là sự “thông cảm” ấy được thể hiện rất cụ thể bằng những trận rượu thịt tơi bời và những tờ tiền Việt Nam đồng mới cứng đút trực tiếp vào túi- ngày ấy chưa có văn hóa phong bì). Và sự gợi ý, tiếp tay, môi giới rất đắc lực của con mẹ bán hàng nước đầu lối vào cảng sông. Đại gia và quân của mình kiếm ăn nhẹ nhàng, mọi việc cứ thế mà làm. Kế hoạch nhà máy giao hoàn thành đầy đủ và luôn luôn vượt chỉ tiêu. Kế hoạch “tận thu than rơi vãi” của đội cũng thành công rực rỡ. Đại gia rất xông xênh. Nhân viên đội xe rất ngông nghênh, rượu thịt cứ gọi là mênh mông. Và các em công nhân nữ ở các phân xưởng khác, rất ngưỡng mộ! Đại gia có nhiều cơ hội lắm. Chỉ cần vài câu ỡm ờ khi gặp ở đâu đó là đêm đến, Đại gia đã có thể nhẹ nhàng mở cửa phòng, lẩn vào giường một em nào đấy …
Nhưng sự đời không đơn giản như Đại gia – kỹ sư mới ra trường nghĩ. Trong khi xung quanh toàn những kẻ khốn cùng, tất cả mọi người trong nhà máy đều đang lay lắt, vật lộn để tồn tại mà một mình Đại gia và đội của mình lại ngông nghênh vượt lên, thì rõ ràng là không được rồi. Cái sự thu nhập và đời sống ở đội xe trở thành một nỗi ghen tức trong tập thể nhà máy. Lập tức, Đại gia bị “bộ tứ” của nhà máy đưa vào “tầm ngắm”. Bộ tứ ấy gồm: Đảng ủy – Giám Đốc – Công đoàn và Đoàn thanh niên. Cái bộ tứ truyền thuyết ấy bao giờ cũng họp để quyết định những vấn đề quan trọng của các nhà máy, cơ quan, xí nghiệp. Nhưng mà, thường thì cái “bộ tứ” ấy hữu danh vô thực. Chỉ đóng vai trò ra quyết định của tập thể, để làm bình phong cho ý kiến cá nhân của một tay lãnh đạo cao nhất. Cái bộ tứ của Bàn sơn đứng đầu là Cương cận, họp liên tịch và giao cho “thanh tra nhân dân” của nhà máy tìm hiểu sự việc. Chẳng mấy khó khăn, tay chân của Cương cận đã tóm sống Đại gia đang đút lót năm trăm đồng (tương đương với một ki lô gam thịt lợn ngoài chợ lúc đó) cho tay giám sát ở phòng kỹ thuật xuống. Biên bản được lập có đầy đủ tang chứng, vật chứng và nhân chứng nữa, đưa về cho Cương cận xử lý. Ban kỷ luật của nhà máy được triệu tập họp để ra quyết định. Cương cận, trên tinh thần anh em trí thức cả (nhà máy chỉ có Cương cận và Đại gia là kỹ sư) tình đồng môn. Rồi tinh thần rèn luyện chấp hành kỷ luật để cầu mong tiến bộ của đoàn viên thanh niên, đã thẳng cánh tống Đại gia xuống “Đội nem ngói” thủ công ở một cái khu vực heo hút giữa cánh đồng xa nhất nhà máy, để cải tạo.

 (xem tiêp phần 3)