Mặt Ma

Cả làng Ma chỉ có nhà Nhu làm mặt lai.

         Cũng chả thấy ai giải thích sao lại gọi cái mặt bằng giấy bồi, vẽ màu để ghép vào các hình nhân lại gọi là mặt lai. Làng Ma này có nghề làm hàng mã, đủ thứ, nào là tam phủ, tứ phủ, tiền vàng, quần áo, nhà lầu xe hơi. Toàn bằng giấy màu. Thôi thì trần sao âm vậy. Dịp gần đây nhiều nhà gia thế nước mình, chẳng may quí ông đi trước, quí bà còn son, tối tối đi vũ trường, đêm về thỉnh thoảng áy náy thương hồn cô quạnh dưới mấy tấc đất đen, còn đặt đốt cho hình nhân cô ô sin váy ngắn gửi hầu ông dưới đó. Xưa người ta chỉ làm hình nhân đức ông, đức bà, hình cô, hình cậu. Nay thì đủ thứ hình nhân. Thế nên nhà Nhu khá đắt hàng. Các nhà chuyên làm hình nhân tranh nhau đặt làm mặt lai các kiểu về gắn lên hình bồi giấy xanh đỏ tím vàng trên khung đan bằng nan tre.

           Nhu lấy chồng bên làng Ngọc, năm vừa tròn mười tám tuổi, nhưng Nhu không phải đi làm dâu. Vụ, chồng Nhu nhà con đàn, có đến sáu anh em trai nên bố mẹ chồng Nhu đồng ý cho Vụ ở rể. Nhà Nhu chỉ có một mẹ một con.

         Vụ cũng chỉ hai mươi mốt tuổi khi cưới, vừa đi nghĩa vụ quân sự về.

Hồi ở lính, Vụ chuyên nấu cơm và đào công sự, vì rất khoẻ và chăm chỉ. Ở nhà thì bố mẹ vẫn bảo là lành nhất. Nhưng dân làng Ngọc nói thằng ấy hiền quá. Khí đụt.

           Làng Ngọc cách làng Ma vài cây số. Xưa muốn sang nhau, lặn lội đường đồng toàn vết chân trâu nên thấy cũng xa. Nay có chương trình nông thôn mới, đổ con đường bê tông liên xã khá rộng, xe máy phóng vù vù, lại thấy gần. Hồi mới ra quân, bố bảo mày đi tăm gái rồi cưới vợ cho xong. Vụ lượn con wave Tàu, mượn của ông anh trai. Qua đằng sau làng Ma, chỗ nhà Nhu bây giờ, thấy cô nàng ngồi quay ra đường, đang cong lưng vỗ vỗ đập đập cái gì đó ở sân. Vụ lướt qua, thoáng thấy cặp mông tròn căng và một khoảng trắng nõn dưới thắt lưng. Vụ vòng xe quay lại, hỏi: “ Em ơi, cho anh hỏi, nhà ông chủ nhiệm hợp tác xã ở đâu nhỉ” “Ơ, làng em bây giờ làm gì có hợp tác xã mà anh hỏi” “Anh cứ tưởng làng mình có hợp tác xã bán bưởi… thế nhà có nước cho anh xin hớp?” Tán tỉnh kiểu củ chuối thế mà cũng xong. Ba tháng sau, cưới luôn.

         Vụ xách ba lô đến ở làng Ma, với gia đình nhà vợ.

Sang ở, Vụ mới biết là nhà vợ tứ cố vô thân, có độc hai mẹ con với nhau. Tuyệt không họ hàng nội ngoại, anh trên em dưới gì sất. Khi Vụ đưa Nhu về ra mắt, bố mẹ cũng đã đi tìm hiểu, biết cả. Nhưng ngặt nỗi nhà nghèo, sáu thằng con trai lộc ngộc mới lo được ba. Thôi thế cũng được, nhà một mẹ một con, ở luôn bên ấy có khi lại yên ấm. Nên mặc dù gia thế nhà Vụ xưa cũng thuộc hàng có máu mặt trong làng, mà nay cũng chả chấp gì cái sự gọi là môn đăng hậu đối. Vụ thì càng không chấp. Vụ mê tít Nhu. Ngày càng yêu hơn. Tối đến là đóng cửa buồng, lột quần áo vợ ra hôn hít từ đầu đến chân. Nhu khá xinh, nàng có cặp mông tròn mềm mịn. Vụ hay úp mặt vào vòng ba của vợ mà hôn hít. Chỉ mới thế mà Nhu đã bùng nổ liên tiếp, nàng rú lên trong sự phấn khích không cần che đậy của tuổi trẻ. Mà cái niềm hạnh phúc của những người trẻ cũng không có cách gì giấu được. Nó cứ lồ lộ qua từng ánh mắt, dáng đi, nụ cười. Cho đến cả những tiếng họ thầm thì với nhau trong đêm vắng.

***

         Con sông Đuống bên cạnh làng.

         Vốn đang băng băng chảy thẳng từ chỗ cửa sông Hồng về phía đằng Lục Đầu, đến nửa chừng lại dở chứng, uốn một nét như cái vành tai. Thế là con đê trị thuỷ cũng uốn theo. Lọt thỏm vào cái khúc uốn ấy, sát chân đê là làng Ma. Khi đi trên đê, đến đầu khúc quanh, bất thình lình cái làng ấy hiện ra. Hết khúc quanh, nghoảnh đầu nhìn lại, không thấy cái làng ấy đâu nữa. Cứ như ma. Thoắt hiện thoắt ẩn.

        Làng Ma vốn có tên chữ rất hay. Làng Đông Mai.

Nhưng dân tình cũng chả mấy khi gọi ra, họ cứ gọi làng Ma cho tiện mồm. Người phương xa mới nghe thấy nghi hoặc, chứ còn dân quanh vùng thì chả ai thắc mắc. Họ bảo dân làng ấy toàn làm đồ cho người âm thì gọi làng Ma là đúng rồi. Mấy thằng cha xấu mồm còn nói, dân làng ấy trông mặt mũi cứ ma mãnh thế nào ấy. Điều này thì có vẻ hơi quá, bởi vì ngày xưa, dân làng Ma làm nghề vẽ tranh bán tết cho khắp vùng, khắp nước cơ. Chứ cái nghề làm hàng mã gần đây mới thịnh. Ngày chưa xa, tết đến các chợ trong vùng bày bán đầy tranh của làng. Những bức tranh vẽ gà, lợn, trâu bò, mười hai con giáp, năm nào con nấy. Những bức vẽ cảnh đám cưới chuột vui tươi ngộ nghĩnh. Cảnh đánh ghen, hứng dừa như chuyện vừa diễn ra ở làng hôm qua. Rồi những bức tứ bình tùng, cúc, trúc, mai. Những cô tố nữ gảy đàn thổi sáo…Những xanh đỏ tím vàng rộn ấm một góc chợ quê. Nhà nào cũng mua một hai bức về chơi tết. Nhà giàu thì mua bộ tứ bình về lồng khung kính treo phòng khách. Nhà nghèo cũng mua bức tranh lợn âm dương ủn ỉn bên đàn con béo tốt, hoặc bức con gà làng Hồ ngũ sắc óng ánh đem về dán lên vách. Dường như tết vùng quê Kinh Bắc này bắt đầu từ khi những bức tranh quê được dán lên. Rộn ràng gà lợn, ấm áp cúc mai.

        Dịp gần đây, chả nhà nào mua tranh lợn gà về chơi tết nữa.

        Câu ca dao: Làng anh có lịch có lề/ có ao tắm mát có nghề vẽ tranh…không còn ai đọc.

        Cả làng chuyển sang làm hàng mã hết rồi. Về ở rể làng Ma, Vụ cũng thành tay chuyên làm mặt lai với vợ. Làm ra một cái mặt lai cũng nhiều công đoạn. Đầu tiên là phải bồi giấy bản lên khuôn, hồ cứng, gõ chặt. Sau đó mới sơn mặt, vẽ hình. Rồi treo lên hong cho khô. Khắp nhà, ngoài hiên lủng lẳng la liệt những cái mặt hình nhân xanh đỏ. Chưa quen nhìn cũng thấy ghê ghê, sau quen rồi chả thấy gì.

        Cái nghề làm mặt lai cũng nhàn, mưa không tới mặt, nắng không tới đầu. Suốt ngày ở trong nhà, lại có hai phụ nữ chăm nom nên Vụ đẹp trai sáng sủa hẳn ra. Cả hai làng đều nói, xưa các cụ bảo, gái phải hơi trai, giờ thì trai lại phải hơi gái, chú Vụ đúng là số sướng, chuột sa chĩnh gạo. Thì đúng là chĩnh gạo còn gì. Mà là gạo nếp cái hoa vàng thơm nức chứ không phải thường nhé. Đấy là mấy tay trung niên hàng xóm thỉnh thoảng có dịp ngồi rượu chè tán dóc thế. Ý họ nói đến bà mẹ vợ mới ngoài băm của Vụ. Vụ chỉ cười. Nhưng quả thật là bà ấy còn màu mỡ riêu cua lắm. Về ở bên này rồi thì Vụ mới dần biết được gốc tích mẹ vợ mình. Vốn người mạn trên đằng Hiệp Hòa. Nhà nghèo nên học xong cấp hai có người giới thiệu xuống làm cho nhà ông Nghệ Nhân trên đầu làng. Nhà Nghệ Nhân rất giàu. Xưa là một trong những nhà vẽ mẫu khắc ván in tranh cho cả làng. Ở nhà Nghệ Nhân ba năm, mười bảy tuổi thì tự nhiên to bụng. Chả biết của ai. Sợ không dám về quê. Nhà Nghệ Nhân cắm cho mảnh đất rìa làng, làm cho cái nhà nhỏ. Ở, rồi đẻ ra vợ Vụ bây giờ. Năm ấy lão Nghệ Nhân đã bảy mươi tuổi.

          Vụ vốn là một thằng đơn giản, ít suy nghĩ.

Thỉnh thoảng thấy lão Nghệ Nhân gần chín chục râu tóc bạc phơ đến chơi thì Vụ gọi là ông.

Tay con trai của Nghệ Nhân tầm tuổi trung niên đến giao giấy bồi, lấy mặt lai thì Vụ gọi là chú.

Mà ông Nghệ Nhân với chú rất hay đến lấy hàng những lúc tối muộn. Lúc nào ông đến thì chú không đến. Chú hay đến lúc khuya. Có lần hồi mới sang ở, Vụ bảo sao không sang đóng hàng sớm cho khỏi vất vả. Mẹ vợ gióng giả đỡ lời, rằng ngày còn bận trông nom, tối mới sang chở mặt lai về để cho mai thợ có việc làm. Chuyện làm ăn ở làng nghề sớm hôm là thường. Ô tô đóng hàng chở đi các nơi, còn toàn phải đi đêm để còn tránh quan nha đứng đường làm luật.

       Thế nên chuyện ông chuyện chú có đến lúc nào thì Vụ cũng chả để ý làm gì. Vả lại, chưa tối vợ chồng đã kéo nhau vào buồng quấn chặt thì còn thời gian đâu mà hóng chuyện người khác, dù có là mẹ vợ. Nhưng đấy là cái lúc vợ chồng son rỗi. Vợ đẻ thằng con trai đầu lòng sau khi cưới chưa đầy năm. Rồi chả hiểu ra làm sao, đang hừng hực khí thế mà vợ Vụ tự dưng thờ ơ, coi chồng như khúc gỗ, chả đoái hoài gì. Suốt ngày chỉ con.

        Vụ thấy hơi buồn. Nhưng cũng chả nói năng gì.

Nằm ở nhà ngoài nhiều khi trằn trọc khó ngủ. Vì từ ngày vợ đẻ, Vụ phải ra ngủ nhà ngoài, đổi giường để cho mẹ vợ vào chăm con trông cháu. Mẹ vợ thấy thế ngâm cho bình rượu thuốc, nói của ông lang Khuyến ngoài phố cắt cho, toàn vị đại bổ, giãn gân cốt, ngon cơm dễ ngủ.

        Mỗi tối trước khi lên giường, Vụ nhâm nhi đôi chén. Có hôm hứng lên làm thêm đôi chén nữa. Lơ mơ say. Tửu lượng của Vụ không khá lắm. Hồi bộ đội cũng hay đi uống nhưng chả được bao nhiêu. Có lần mấy thằng cùng tiểu đội phải xốc nách hai bên dìu về. Nhưng Vụ thích cái cảm giác lơ mơ say ấy. Đấy là khi tâm trí con người ta dường như thoát ra khỏi những cái sự ràng buộc đời thường. Không còn buồn phiền khổ não. Mọi vật lộn vất vả mưu sinh bị men cay dìm vào một lớp mây mù mờ hư ảo. Thấy mình phấn khích lạ. Lâng lâng. Dường như có thể bay được. Những lúc như thế, con người ta có thể làm những việc không tưởng.

        Vụ lơ mơ trên chiếc giường ở gian nhà ngoài. Trong buồng, mẹ vợ, vợ, đứa con nhỏ lục đục, xậm xoẹt với nhau, Vụ cũng chẳng nghe rõ. Đêm làng quê yên ắng. Trong mơ màng, thốt nhiên Vụ thấy một hình nhân nữ khoả thân, má đỏ mày ngài, lông mi cong vút, như mặt lai vừa tô, đè lên người mình. Lạ lùng. Vụ lại thấy mềm mại nóng bỏng tràn trề của thịt da quen thuộc. Vụ ú ớ. Vụ mơ màng nghĩ mình đang trong giấc mơ. Một giấc mơ đàn ông. Đêm rất đen. Vụ chắc là mơ.

        Vụ bảo với cả nhà, hình như nhà mình có ma hay sao ấy. Đêm thấy có hình người trắng toát, nồng nỗng đi lại trong nhà.

        Mẹ vợ Vụ nói, bố thằng cu uống rượu vào chắc ngủ mơ. Thế cũng tốt. Thế là ngủ rất say. Mai khoẻ.

        Bình rượu thuốc luôn đầy và được bổ xung đủ vị.

Dịp này, hình như tửu lượng của Vụ lên. Mẹ vợ hay rót thêm cho con rể, nói uống cho tới tầm thì thuốc mới ngấm. Cả ngày ngồi vẽ mặt lai chắc cũng mỏi.

         Cứ ngồi miên man cả ngày, Vụ thỉnh thoảng cũng nghĩ ngợi.

         Những cái mặt lai đức ông, đức bà, mặt cô mặt cậu, tất cả chỉ là nét vẽ màu mè đen trắng đỏ hồng khác nhau. Đều từ giấy bồi mà ra cả. Cũng khuôn ấy. Cũng mẫu ấy. Cho một chút đỏ ra đức ông trung thần nghĩa sĩ. Để một chút trắng thành nịnh quan hàng tướng. Cũng chỉ là vài nét tô. Rồi hong cho khô. Rồi chuyển đến nhà Nghệ Nhân. Rồi ghép thành hình nhân. Rồi đưa về đền phủ sì sụp hương hoa khấn vái. Thế là thành ngài. Một mồi lửa hoá thiêng, các ngài ấy về giời hay xuống âm ty địa phủ không biết. Vụ không biết. Dân làng Ma không biết. Chả ai biết cả.

       Một buổi sáng, Vụ đang ngồi làm thì ông Nghệ Nhân đến.

Hình như ông vừa đi uống rượu về, thấy mặt đỏ tưng bừng. Mà không biết đám xá gì mà rượu sớm làm vậy? Nghệ Nhân ông phảy tay bảo Vụ:

      -Rượu sáng trà trưa, cổ nhân dạy cấm có sai bao giờ. Sáng nay ta chỉ định vào quán cháo lòng đổi món, nào ngờ gặp mấy tay trong làng. Chúng nó cứ gạ gẫm làm vài chén, nể quá, thành ra hơi phê. Nhưng mà không từ chối được, chúng cung kính bảo ta đáng là thành hoàng làng, kha kha kha kha…Một mình ta sáng tác ra bao nhiêu là mẫu cho cả làng làm theo kiếm ăn. Bán đô la giả lấy đô la thật. Bán nhà lầu xe hơi giấy rồi xây nhà lầu mua xe hơi xịn. Cúng các cụ ô sin chân dài hàng mã rồi đi ôm chân dài thật. Cả làng phát tài. Ta đáng là thành hoàng quá chứ còn gì?

       Không hiểu sao Vụ không thấy thích cái tiếng cười kha kha của ông Nghệ Nhân. Nghe cứ giả giả làm sao. Chả giống tiếng cười của một ông lão tuổi đại thọ. Vụ nói điều ấy với vợ. Vợ Vụ bảo, chả làm sao cả, giả thì đã sao. Cả làng làm đồ giả, cả nước tin vào đồ giả có sao đâu.

       Nhưng mà dạo này Vụ thấy vợ mình là lạ.

Có đêm, đang trong giấc mơ lại thấy Nhu đứng lù lù bên giường, mặt trắng bệch như mặt ma.

Trưa hôm sau, lúc ăn cơm, thấy Nhu cứ cúi gằm mặt xuống. Thỉnh thoảng có giọt nước mắt rơi vào bát cơm.

Vụ hỏi. Nhu nói không có gì. Vụ cũng chả hỏi nữa. Thì Vụ vốn là người vô tâm. Ngày cứ cặm cụi ngồi bồi giấy, gõ mặt, tô, vẽ. Tối xong việc làm vài chén rượu. Rồi mơ…

         Dân quanh vùng nói làng Đông Mai đêm về là nơi hồn ma tụ họp.

        Có khi đúng như vậy. Cả làng làm toàn những thứ để dành cho người âm, nhà nào nhà nấy mở cửa hàng thi nhau bán đồ âm phủ thì ma về tụ họp là đúng rồi. Nửa đêm giờ tí canh ba, từng đoàn hồn ma lũ lượt lượn lờ xà xẩm khắp các cửa hàng bán đồ mã trong làng. Ma đi thành từng bọn, trẻ với trẻ, già đi với già. Hồn ma sơ sinh đỏ hon hỏn bay lừ lừ sát đất. Ma già cởi trần đóng khố râu tóc bạc phơ, nhảy nhon nhót…Tất cả lướt trong lặng lẽ vô tịch. Hồn về chọn hàng rồi báo mộng cho người nhà trên dương gian gửi xuống. Ma cũng như người mà. Cũng chọn hàng chứ. Có ma chọn vàng thoi, thuyền thỏi. Ma chọn nhà lầu xe hơi ngựa bạch. Ma khác thì lại chỉ thích cô hầu non. Ma rất thích hình nhân đẹp. Làng gọi là hàng kỹ. Cả làng chỉ có nhà lão Nghệ Nhân chuyên làm hình nhân hàng kỹ. Thế nên nhà Nghệ Nhân đêm xuống nhiều ma nhất làng. Cả một xưởng mấy nghìn mét vuông toàn các hồn ma bay lượn ngắm nghía…

          Xưa đấy là xưởng in tranh.

Cái hồi mẹ vợ Vụ mới mười bốn, xuống làm thuê thường ăn ngủ ngay tại đấy. Bà ấy cũng kể là cái xưởng ấy đêm xuống có rất nhiều người âm lảng vảng. Hình như dưới âm buồn nên các hồn ma dưới đấy muốn có bầu bạn. Xưởng làm hình nhân rất phát tài. Cả một xưởng rộng mấy nghìn mét vuông ngàn ngạt những hình nhân các kiểu. Có dãy hình nhân đã xong, quần áo mũ mãng cân đai, má đỏ mặt trắng, mắt phượng mày ngài long lanh như người thật, đứng cả dãy đợi lên xe ô tô đi các nơi. Những dãy hình nhân đang làm dở dang trong chập chờn bóng tối, nhìn cứ như những kẻ tội đồ đang bị Diêm Vương lóc da xẻ thịt. Nom rất khiếp. Cô bé mới lớn rất hãi. Cô trùm kín chăn trên chiếc giường góc xưởng, nhắm nghiền mắt đợi giấc ngủ về. Thế nhưng đêm khuya, có người mặt xanh đỏ như người âm cứ hay vào trêu. Cứ cù vào người, nhồn nhột. Rất lạ. Cứ để yên xem sao. Thấy vừa sợ vừa thích. Rồi mê đi. Không biết gì nữa... Nhưng lâu dần không thấy sợ nữa. Nhưng vẫn mê đi trong man mác hương trầm và tiếng gõ mõ tụng kinh đều đều của bà Nghệ Nhân từ trên tầng ba vọng xuống. Những hình nhân đức ông, cô, cậu, xếp hàng đứng chập chờn trong ánh sao khuya lẻn chiếu qua khe cửa, thấy hiền hòa, không còn hăm dọa nữa.

         Cô bé kể với mọi người trong xưởng là đêm hay có người âm vào trêu đùa.

         Ông và chú gạt đi, nói, mày hay ngủ mơ, làm gì có âm ma hồn cốt nào.

        Nhưng đến năm mười bảy tuổi thì sinh chuyện lớn. Cô chủ đưa đi bệnh viện khám thì thành ra chửa năm tháng rồi. Cái thai đã thành người, ai mà dám bỏ, thất đức chết. Nhưng mà không biết đổ cho ai.

        Bà không tham gia nửa lời vào câu chuyện. Bà suốt ngày ngồi trên điện, lên hương, gõ mõ tụng kinh, đến bữa nhiều hôm cũng không thấy xuống.

        Cô thì ngấm nguýt âm thầm cấu xé chú. Nhưng rồi cũng đành ngậm đắng nuốt cay. Chuyện mà vỡ lở ra hỏng cả bố lẫn con.

        Thế rồi đành dàn chuyện cho mẹ Nhu ra ở rìa làng. Lại dạy cho nghề làm mặt lai.

        Ông Nghệ Nhân vẫn ra thăm. Chú cũng ra. Mỗi người đảo qua một quãng.

        Dân làng Ma bụm miệng cười thầm. Nói hai bố con chung một chiến hào. Bà vẫn chả nói gì. Từ lâu bà đã coi mọi sự là hư vô rồi. Còn cô, cũng đành mặc kệ. Có làm um lên cũng chả ích gì, mà tan nát hết. Đàn ông con trai làng này, thằng nào chả thế. Một trăm thằng thì có đến một trăm linh một thằng thấy gái là hau háu như cáo nhìn thấy gà. Làng Ma này, từ ngày nghề tranh lụi đi, nghề hàng mã lên ngôi, kinh tế rất phát triển. Mấy năm nay cả nước khủng hoảng, đổ vỡ triền miên, nhưng dân làng Ma vẫn làm ăn tấn tới. Nhà cao tầng, ô tô con nhan nhản. Đường làng tấp nập xe pháo hàng quán rộn ràng như ngoài thủ đô. Thì làm gì mà chả giàu, cái nghề làm tiền giả, bán lấy tiền thật nên phất nhanh lắm. Xưa in tranh, quanh năm chỉ có một vụ tết đắt hàng. Bây giờ hàng mã người ta đốt quanh năm. Mà cũng lạ, kinh tế càng khủng hoảng, người ta càng cầu cúng khoẻ, đốt mã nhiều. Phần đời bế tắc, chả biết kêu ai, đành kêu cầu các cụ dưới âm phù trợ cho qua cơn nguy biến. Thôi thì tốt lễ dễ kêu, nào là tiền vàng đô la địa phủ, áo mũ nhà xe. Lại còn các hình nhân đi kèm…

       Thế nhưng người làng Ma lại chả bao giờ đốt mã. Họ chỉ làm để bán cho các nơi khác đốt. Kể cả vài tờ tiền giả đô la xanh in hình ông Franklin như thật cũng không. Họ chỉ tiêu tiền thật. Mà tiêu nhiều.

        Người xưa đã nói, no cơm ấm cật, dậm dật mọi nơi. Dân làng Ma nhiều tiền nên nhiều người dậm dật. Trai trẻ gái son dậm dật là lẽ đương nhiên. Nhưng mà trai có vợ, gái có chồng rồi vẫn cứ dậm dật mới thành chuyện. Mới chỉ là chủ nhỏ, làm cái xe máy thồ hàng đi giao các nơi, tiện đường rẽ vào nhà nghỉ tranh thủ hẹn hò tâm sự với nhau vài tiếng. Chủ lớn có ô tô giao hàng tận tỉnh xa, hẹn nhau khách sạn, resort giao duyên. Dân quanh vùng nói, cả làng ấy cặp bồ lẫn lộn với nhau. Điều này có thể họ nói quá lên. Nhưng nhiều lúc là do hoàn cảnh mang lại. Như tay Cường, cặp với em Bến, lúc bị vợ bắt sống, khai, hai anh chị cùng đi chợ với nhau, chả có ý gì. Trên đường về, trời nắng, đường vắng, mà tự dưng lại lù lù hiện ra cái nhà nghỉ, thế mới sinh chuyện.

        Chuyện bố con Nghệ Nhân chung một chiến hào thì dân làng Ma cũng chỉ thỉnh thoảng tán dóc vài câu cho vui, chứ còn mặc kệ. Ai hơi đâu mà để ý đến việc người khác, mình còn lo kiếm tiền và chu toàn cho thân mình chả xong nữa là.

        Nhưng mà Vụ thì phải để ý đến. Vì Vụ là rể, mà dạo này ông rồi chú cứ hậm hực với mẹ vợ. Vì không mở cửa tiếp ông với chú ban đêm nữa. Mẹ vợ bảo bận trông cháu. Ông và chú có lúc nói thẳng với Vụ, mày có biết vợ con mày là con cháu nhà ai không. Biết. Nhưng mà khó nói. Thì mấy tay hàng xóm vẫn rượu chè với Vụ chả nói, vợ mày dòng giống nhà Nghệ Nhân, nhưng đếch biết là con hay cháu. Có khi nửa con nửa cháu. Bố vào chập tối, con vào nửa đêm thì đến ma cũng chả biết đích xác của ai. Nhưng cái việc vợ Vụ là con hay là cháu thì Vụ cũng chả quan tâm. Là gì thì với Vụ cũng là vợ, tối đến là đè ra giã thật lực. Vụ vốn rất khoẻ mạnh, tối nào không có ấm ách khó chịu. Vợ sinh con trai đầu lòng, mẹ vợ nói phải cai trăm ngày, nghe phát sốt! Đêm rượu say. Mơ màng. Thấy mình bị ai đó nuốt chửng. Mới đầu Vụ nghĩ là mơ. Nhưng lại thấy mùi hương đàn bà nồng nàn trong đêm vắng. Vụ tỉnh ngủ. Có tiếng thì thầm quen thuộc bên tai, bảo Vụ đừng nói gì, đừng nghĩ gì, cứ làm thôi, của Vụ cả đấy. Thì Vụ có nghĩ gì đâu, Vụ vốn vẫn là người ít nghĩ. Mà đàn ông có ai nghĩ được gì khi đang được cái mềm mại, ướt át, nóng bỏng nuốt trọn cả tâm trí rồi.

***

        Gia đình Nghệ Nhân nổi tiếng trong làng Ma.

Xưa chuyên khắc ván ra mẫu cho cả làng in tranh rồi gom lại chở đi bán các nơi. Nay chuyển sang làm hàng mã thì lại chuyên làm hình nhân. Hình nhân của nhà Nghệ Nhân làm ra rất đắt hàng. Ông đồng bà cốt, đền phủ miếu mạo khắp nơi đặt hàng. Rồi các gia đình có nhu cầu tâm linh, muốn tiễn một hình nhân thế mạng, hoặc chỉ là muốn gửi gắm tình yêu cho người thân ở thế giới bên kia, đến đặt.

       Dân làng Ma vẫn rung đùi đắc ý với nhau, làm hàng giả là một tội trọng kinh tế mà nước nào cũng phải tiễu trừ, vì nó phá hoại và triệt tiêu động lực phát triển của xã hội. Thế nhưng cả làng mình làm hàng giả: nhà giả, tiền giả, vàng giả, quần áo mũ mãng cân đai giả, đỉnh cao là người giả…lại chả ai ngăn cấm. Mà hình như còn được khuyến khích. Dạo này ti vi đài báo suốt ngày nói về tâm linh. Rồi âm dương ngũ hành, tử vi phong thuỷ tướng số. Đội ngũ các “thày” thấy nổi lên nhiều tay cao thủ. Ở làng dưới, có thày Bất, nghe nói còn có bùa phép trấn yểm, bắt được cả ma vương. Thế nhưng “thày” nào cũng phán cũng bảo ngoài các thứ đồ mã thông thường, đều phải kèm theo một vài hình nhân gửi xuống âm, để các hồn có bầu bạn sẽ không quấy quả người trần. Nên nghề làm hình nhân ở làng Ma dịp này ngày càng phát triển. Xưởng của nhà Nghệ Nhân có đến mấy trăm người làm suốt mà không đủ giao cho khách. Nghệ Nhân khéo tay nhất làng. Thì đã được phong nghệ nhân cơ mà. Những mẫu oái oăm mà khách hàng đặt đều phải đến tay Nghệ Nhân mới làm nổi. Ví như hồi năm ngoái, có một bà Hà Nội về, đặt một hình nhân nữ cho cậu quí tử đua xe chết, nói hồn báo mộng phải giống như cái cô người yêu cũ của nó vừa bỏ đi lấy chồng, có cả một cái nốt ruồi ở chỗ kín. Thế mà Nghệ Nhân cũng làm được. Bà mẹ rất ưng. Thưởng thêm bao nhiêu là tiền.

        Thế nhưng dịp này cả Nghệ Nhân ông hơn chín mươi tuổi và chú đều đang khó chịu. Nhiều lúc cáu gắt người làm loạn xạ. Mẹ vợ Vụ cũng khó chịu trong người, hình như có điều khó nói.

        Vụ thì chả nghĩ gì. Xưa nay Vụ vốn vẫn là thằng đơn giản.

         Ngày, Vụ cứ cặm cụi ngồi bồi giấy vẽ mặt. Đêm xuống, lại làm vài chén rượu, lơ mơ, đợi giấc mơ về. Vụ cứ mặc kệ cái sự đời. Nghĩ làm gì.

         Nhưng mấy hôm nay, Vụ cũng hơi phải nghĩ. Mẹ vợ nói thầm vào tai là chết rồi, hai tháng nay không thấy, hôm nào phải đưa đến phòng khám sản giải quyết, không thì chết.

         Mẹ vợ Vụ không kịp đến phòng khám sản.

        Tối hôm rằm, ông Nghệ Nhân gọi mẹ vợ vào xưởng nói chuyện. Rồi chú cũng xuống. Chả biết ba người nói với nhau thế nào mà lại thấy gọi di động cho Vụ bảo vào luôn đây đi. Nói một lần cho hết nhẽ.

       Cũng chả ai rõ là ba ông với một bà, nói gì, làm gì nhau trong xưởng hình nhân mà tự dưng bốc cháy đùng đùng. Dân làng Ma đoán rằng chú hút thuốc, vất tàn vào đống mã, bốc cháy. Lửa bùng lên nhanh quá. Xưởng khoá trái kỹ quá. Không ra kịp. Sặc khói rồi chết cháy cả bốn. Bốn cái xác quấn chặt vào nhau. Gỡ mãi mới ra.

        Mà không phải bốn, phải tính là năm mạng. Còn cái thai trong bụng nữa. Là năm.

        Lửa cháy xưởng hình nhân nhà Nghệ Nhân hôm ấy nóng kinh khủng. Xe cứu hoả đến nơi thì đã thành tro. Đến vì kèo sắt mà cũng sụm hết cả. Người ta nói là hình nhân nhà ấy làm kỹ, tẩm cả chất dễ cháy cho khi đốt thì hoá hết.

        Sau đám cháy, mẹ con Nhu bế nhau về quê ngoại, trên mạn Hiệp Hoà. Cái nhà nhỏ ở rìa làng bỏ không. Những cái mặt lai làm dở treo lủng lẳng, la liệt bên trong, nhuôm nhoam, cũ kỹ. Mỗi khi màn đêm buông xuống, gió từ ngoài cánh đồng thổi vào, những cái mặt ấy đung đưa chập chờn, như đang nhảy múa trong một vũ điệu ma quái kinh dị.