Bao giờ thì Covid kết thúc?

Câu hỏi: Anh ơi, bao giờ thì Covid kết thúc để cho chúng em còn làm ăn? Hơn một năm nay đóng cửa, cơ nghiệp nhà em sắp sụm rồi! Mà công nhân thì bỏ về quê hết, mở lại nhà máy lấy ai làm đây? Vợ chồng em khổ quá…

Đó là câu hỏi nhưng gần như cả là một nỗi niềm của cô em họ vốn người quê tôi, đã vào ở Tân Bình, Tp. Hồ Chí Minh từ mấy chục năm nay. Hai vợ chồng lập nghiệp hầu như với hai bàn tay trắng. Sau vài chục năm lăn lộn, từ lúc đi may gia công từng cái áo sơ mi cho người ta để kiếm sống, đến khi lập nhà may tự mình ra mẫu bán lẻ bán buôn cho khách hàng. Cho đến nay thành công ty may mặc xuất khẩu với vài trăm công nhân làm việc. Có nhà lầu, có xe đẹp, con cái được học hành đàng hoàng. Hồi trước dịch, tôi vào thành phố và đến thăm. Thấy mừng cho cô em mình. Ăn cơm, trò chuyện với cả nhà hân hoan lắm, bao nhiêu dự định làm ăn được mở ra trong nước, ngoài nước.

Thế rồi dịch Covid nổ ra, công việc làm ăn dần bế tắc. Nhưng cho đến đầu năm vừa rồi điện thoại vào hỏi, vẫn nói cố cầm cự để đợi qua được cơn dịch giã, hy vọng đến ngày mai tươi sáng hơn. Thế nhưng đến dịp bùng nổ dịch vừa qua thì mọi hy vọng của cô em tôi tắt lịm. Dịch nổ toàn thành phố với quy mô không tưởng tượng nổi. Và kinh khủng hơn là chiến dịch phong tỏa chết cứng mọi ngõ ngách, mọi hoạt động của thành phố khổng lồ vốn rất sôi động này. Họ thực hiện chủ trương ‘ai ở đâu yên đấy’ nói rằng để chống dịch lây lan. Nhưng ít người chịu hiểu cho rằng, cái con virus gây ra dịch Covid nó có chịu ở yên theo các địa giới hành chính hay mệnh lệnh của ông phường, ông quận, ông ủy ban nào đó đâu. Nó vẫn cứ lan ra toàn thành. Và một hậu quả khủng khiếp cùng với sự hoảng loạn tinh thần chưa từng thấy đã diễn ra trong mấy tháng vừa qua. Cả hai vợ chồng cô em tôi đều đã tiêm đủ hai mũi vaccine, nhưng rồi đều bị nhiễm Covid. Nhưng khi hai vợ chồng bị nhiễm thì hệ thống y tế trong thành phố đã quá tải. Hay nói chính xác là sụp đổ. Bốc máy gọi các đường dây nóng từ phường đến quận, bác sĩ tư…chẳng ai trả lời. Sau này qua khỏi, cả hai vợ chồng nói rằng đó là sự may mắn: may mà họ không còn sức để đem đi cách ly, nên được ở nhà tự điều trị khỏi. Thật là bi thảm và đắng đót nhưng lại kèm theo chút hài hước ở đây nữa. Nhưng đó là sự thật khi ấy, tại trong đó: những người gọi là F0, F1 kia phải đi cách ly tập trung đã chuyển bệnh nặng rất nhanh! Trong cơn hoảng loạn, hai vợ chồng cô em đã nhắn gọi cho tôi. Tôi nói với họ rằng, cứ bình tĩnh, hay coi Covid nó chỉ như cúm mùa mà hồi xưa ngoài Bắc đến dịp Đông- Xuân anh em mình vẫn mắc suốt. Hãy bình tĩnh ra nhà thuốc mua một số thứ như anh chỉ dẫn về tự điều trị sẽ qua thôi. Nếu sốt thì dùng paracetamol, ho thì có bromhexin, đau họng uống kháng sinh phổ rộng. Có thể chặn trước cơn khó thở bằng thuốc đặc trị dòng corticoid, đề phòng cục máu đông bằng thuốc chống tập kết tiểu cầu…Hàng ngày uống thêm vitamin C liều cao, viên kẽm để tăng cường sức đề kháng. Và đặc biệt là chú ý ăn uống cho thật tốt. Ăn nhiều chất đạm như thịt cá, uống nhiều nước hoa quả. Rồi súc họng. Rồi dùng thêm vài thứ thuốc Nam hỗ trợ như tỏi, tía tô, gừng, sả, chanh. Cứ bình tĩnh, con virus này nguy hiểm thật, dịch bệnh này là hiện hữu nhưng không quá đáng sợ như người ta thổi phồng lên đâu. Bình tĩnh và thoải mái tâm lý tốt sẽ vượt qua được thôi. Sợ hãi quá sẽ dẫn đến suy sụp sức đề kháng chỉ tổ làm bệnh nặng hơn. Nên phải luôn tin mình sẽ khỏi bệnh. Thế rồi bảy ngày sau, vợ chồng cô em tôi đều hết sạch các triệu chứng bệnh mà không cần phải đến bệnh viện hay cơ sở y tế nào. Khi cán bộ y tế cơ sở đến chỉ còn làm mỗi việc lấy mẫu test xác định bệnh nhân đã hết Covid mà thôi.

Nhìn lại quá trình điều trị của mình, cô em tôi nhắn ra bảo: “Quả thực nó cũng giống như một cơn cúm mùa mà hồi xưa anh em mình bị suốt!”

Dĩ nhiên tôi hiểu, vợ chồng cô em mình có điều kiện, có nhà riêng rộng rãi, có đầy đủ thức ăn bổ dưỡng và thuốc men hỗ trợ nên cũng dễ dàng vượt qua. Thế nhưng còn hàng triệu đồng bào trong đó là dân nghèo thành thị, công nhân, người lao động tự do, buôn bán đường phố ở chui rúc trong những căn nhà chật hẹp, không thông thoáng khí, không có tiền tích lũy, không có đủ lương thực thực phẩm, nếu họ bị bệnh dịch thì sẽ ra thế nào? Thảm cảnh. Vâng, là thảm cảnh đó. Không cần cô em tôi và mọi người trong đó kể lại tôi cũng biết thực tế sẽ kinh khủng như thế nào.

May mà rốt cuộc người ta cũng nhìn ra những bất cập của cái sự bao vây phong tỏa cực đoan chống dịch. Chính sách đã được điều chỉnh nhân văn, thực tiễn hơn. Các chốt, rào chắn… được dỡ bỏ. Các chính sách hà khắc dần nới ra để cho các hoạt động dân sinh kinh tế trở lại. Cô em tôi lại rục rịch nghĩ đến chuyện mở lại nhà máy công xưởng. Thế nhưng hỡi ôi, những người công nhân đã gắn bó với công ty hàng bao nhiêu năm nay bỗng dưng bị cơn bão Covid đánh tan tác đi đâu hết. Mà Covid thì vẫn chưa chịu kết thúc đi cho, cứ như cái rớt bão dai dẳng khó chịu. Nay dọa mai dọa: nào là xét nghiệm, nào là giãn cách, nào là 5K…những cái trò đánh đố thực sự cho những người sản xuất trong một công xưởng, một dây chuyền khép kín liên tục. Các chủ doanh nghiệp không biết đằng nào mà lần mà tính. Đã bị Covid hành chưa đủ, giờ lại thêm sự quan liêu, thậm chí là ngu dốt khi không chịu đọc và hiểu tinh thần của nghị quyết 128, sống chung, thích ứng cùng Covid.

Vậy nên mới có câu hỏi trên gửi cho tôi.

Tôi không phải là nhà khoa học tài năng gì để giải đáp thấu đáo câu hỏi này. Tôi cũng chẳng phải là người có quyền lực quyết đáp những vấn đề liên quan đến chống dịch để mà tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, dân sinh. Nhưng nghe tiếng kêu thống thiết của cô em tôi thật sự đau lòng. Cứ thế này thì vỡ nợ là nguy cơ nhãn tiền. Của rất nhiều doanh nghiệp chứ không chỉ riêng doanh nghiệp của cô em mình. Tôi đã đi, đã nghe và đã thấu dân doanh nghiệp, người buôn bán nhỏ, người làm thuê thời vụ đang vật vã khốn khổ ra sao trong mớ bùng nhùng mà người ta đang tạo ra.

Sau khi bắt đầu áp dụng nghị quyết 128 của chính phủ vào chống dịch, mà tinh thần cơ bản của nó toát lên cả nước chuyển từ chống dịch từ “zero covid” sang “sống chung cùng covid”. Thế nhưng những ngày gần đây, con số người bị dương tính với virus có xu hướng lan rộng ra toàn quốc và luôn đứng ở mức cao: hầu như cả 63 tỉnh thành đều có chứ không chỉ còn tập trung vào vài nơi nữa. Con số dương tính luôn là 7000 đến 8000 ngàn người. Một con số khá cao. Tuy nhiên đó chưa phải là chốt của vấn đề. Vấn đề là theo các nghiên cứu của các nhà dịch tễ học hàng đầu thế giới, mỗi một người bị phát hiện dương tính với virus Sars- CoV-2, thường sẽ có 6-7 người đã cùng nhiễm mà chưa bị phát hiện trong cộng đồng kia. Nếu các nghiên cứu này chuẩn xác, số người mắc được báo cáo ở Việt Nam ta hiện là hơn một triệu, vậy thì sẽ có tới 6-7 triệu người đã và đang mang con virus quỷ quái kia trong người. Tuy nhiên tôi cũng nói luôn với cô em mình rằng, đừng hoảng hốt! Cũng trên cơ sở nghiên cứu kỹ lưỡng về cách thức tồn tại, nhân lên và con đường phát tán lây lan của loại virus này, các nhà khoa học đã kết luận hiện thời và trong tương lai gần loài người không có phương cách gì ngăn chặn triệt để hay tiêu diệt vĩnh viễn con virus gây Covid. Mà ngược lại, một cách từ từ không thể cưỡng lại được, mọi người trên trái đất này trước hay sau đều sẽ nhiễm loại virus này mà thôi! Chỉ có điều một khi chúng ta đã có vaccine hỗ trợ, đã có thuốc và các phương tiện máy móc sẵn sàng hỗ trợ, có kiến thức tự bảo vệ nâng cao sức đề kháng của bản thân thì, rốt cuộc những cuộc xâm nhiễm của kẻ đáng ghét bé nhỏ kia sẽ trở nên gần như vô hại với người khỏe mạnh, sẽ chỉ còn như những cơn cảm cúm thông thường gì đó với những người khác mà thôi…

“Em ạ, cuối cùng thì cái dịch bệnh tệ hại có tên Covid khủng bố đe dọa tàn phá loài người hai năm qua nó cũng phải kết thúc thôi. Tuy nó không biến mất hẳn. Nhưng nó sẽ trở thành một căn bệnh đặc hữu như muôn ngàn căn bệnh khác đã và đang lúc nào cũng rình rập tấn công loài người mà thôi. Vậy thì em đừng lo lắng quá, hãy mở cửa lại nhà máy và tổ chức lại sản xuất. Và bắt đầu một cuộc sống hậu Covid!”

“Nhưng anh ơi, giờ đây công nhân đã bỏ hết về quê rồi, công ty của em đang không tuyển được người. Có cách gì kêu gọi công nhân quay lại thành phố làm việc không anh?”

Ôi. Điều này thì anh bó tay hoàn toàn rồi! Điều này phải do các cấp chính quyền của cả nước họ quán triệt đúng tinh thần của nghị quyết 128, tạo mọi điều kiện để người ta di chuyển, sinh sống, và hỗ trợ an sinh xã hội. Thành phố lại trở thành đất lành như đã từng. Được thế công nhân từ miền Tây, từ Tây Nguyên, từ miền Trung, miền Bắc… lại trở vào thành phố làm việc kiếm sống thôi. Và họ, chính những người công nhân ấy sẽ làm cho thành phố sôi động trở lại, các doanh nghiệp như của cô em tôi mời thoát khỏi nguy cơ phá sản. Khi cuộc sống hậu Covid trở lại như trước khi xảy ra Covid thì chúng ta mới có thể coi như dịch kết thúc. Chính xác câu trả lời cho cô em của tôi là vậy.